Στο μήνυμα της αμερικανικής πλευράς μετά τη σύνοδο των «Προθύμων» για την Ουκρανία, η κριτική βαραίνει περισσότερο τους Ευρωπαίους παρά τη Ρωσία, όπως αναφέρει το CNN, δημιουργώντας νέα δεδομένα στην ήδη τεταμένη κατάσταση.

Ο Ντόναλντ Τραμπ και ο Βλαντιμίρ Πούτιν, όπως φαίνεται, συγκλίνουν ξανά στις απόψεις τους. Τρεις εβδομάδες μετά τη σύνοδο κορυφής στην Αλάσκα, ο Τραμπ δηλώνει πως η Ευρώπη ευθύνεται για τη στασιμότητα στις προσπάθειες τερματισμού του πολέμου στην Ουκρανία.

Χθες, Πέμπτη, ο Τραμπ κάλεσε την Ευρώπη να κάνει περισσότερα, απευθυνόμενος στους ηγέτες της που επεξεργάζονται τις εγγυήσεις ασφαλείας για την Ουκρανία μετά από μια πιθανή ειρηνευτική συμφωνία. Αυτή η κίνηση έρχεται μετά από μια δήλωση του Τραμπ στους δημοσιογράφους ότι σχεδιάζει να μιλήσει ξανά με τον Πούτιν σύντομα, σύμφωνα με ανάλυση του CNN.

Παράλληλα, παραμένει αναπάντητο το ερώτημα αν θα επιβάλει κυρώσεις στη Ρωσία σε περίπτωση που ο Πούτιν συνεχίσει να καθυστερεί την ειρηνευτική προσπάθεια. Ο Ρώσος πρόεδρος έχει αγνοήσει τις επανειλημμένες προθεσμίες δύο εβδομάδων, με την τελευταία να λήγει σήμερα, Παρασκευή, όπως σημειώνει το αμερικανικό δίκτυο.

«Οποια και αν είναι η απόφασή του, είτε θα είμαστε χαρούμενοι είτε δυσαρεστημένοι. Και αν είμαστε δυσαρεστημένοι, θα δείτε πράγματα…», δήλωσε ο Τραμπ στο Οβάλ Γραφείο την Τετάρτη, αφήνοντας ανοιχτά όλα τα ενδεχόμενα.

Ο Αμερικανός πρόεδρος είχε τηλεφωνική επικοινωνία με τον Βολοντίμιρ Ζελένσκι και άλλους Ευρωπαίους ηγέτες χθες. Σύμφωνα με τον Ουκρανό πρόεδρο, το κύριο θέμα συζήτησης ήταν η οικονομική πίεση στη Ρωσία, με στόχο να «κοπούν χρήματα από την πολεμική της μηχανή».

Ωστόσο, στο μήνυμα της αμερικανικής πλευράς μετά τη συνομιλία, η κριτική στρέφεται περισσότερο προς τους Ευρωπαίους παρά προς τη Ρωσία, όπως υπογραμμίζει το CNN.

Ο Τραμπ «τόνισε ότι η Ευρώπη πρέπει να σταματήσει να αγοράζει ρωσικό πετρέλαιο, χρηματοδοτώντας τον πόλεμο – η Ρωσία έλαβε 1,1 δισ. ευρώ από πωλήσεις καυσίμων στην Ε.Ε. σε έναν χρόνο», δήλωσε αξιωματούχος του Λευκού Οίκου μετά την επικοινωνία, αναδεικνύοντας την οικονομική διάσταση της κρίσης.

«Ο πρόεδρος τόνισε επίσης ότι οι Ευρωπαίοι ηγέτες πρέπει να ασκήσουν οικονομική πίεση στην Κίνα για τη χρηματοδότηση των πολεμικών επιχειρήσεων της Ρωσίας», πρόσθεσε ο ίδιος αξιωματούχος.

Το CNN σχολιάζει ότι, από μία άποψη, ο Τραμπ έχει δίκιο. Δεδομένης της σοβαρής απειλής για την ασφάλεια από τη Ρωσία, όπως την περιγράφουν οι ευρωπαϊκές χώρες, είναι παράδοξο το γεγονός ότι πολλές από αυτές συνεχίζουν να αγοράζουν ρωσική ενέργεια, ιδίως σε μια εποχή που η Δύση επιβάλλει κυρώσεις για να αποδυναμώσει την οικονομία της Μόσχας.

Ωστόσο, η πίεση που ασκεί ο Τραμπ στην Ευρώπη περιέχει δόσεις παραλογισμού, ακόμη και υποκρισίας, σύμφωνα με το δημοσίευμα. Απαιτεί από την Ευρώπη να σκληρύνει τη στάση της απέναντι στην Κίνα για τις αγορές ρωσικού πετρελαίου, ενώ ο ίδιος δεν φαίνεται διατεθειμένος να επιβάλει κυρώσεις στο Πεκίνο.

Οι Ηνωμένες Πολιτείες βρίσκονται σε εμπορικές συνομιλίες με τους Κινέζους, καθώς ο Αμερικανός πρόεδρος έχει εξαπολύσει έναν εμπορικό πόλεμο με υψηλούς δασμούς εναντίον του Πεκίνου. Ο Τραμπ είναι απρόθυμος να κάνει οποιαδήποτε ενέργεια που θα μείωνε τις πιθανότητες μιας συμφωνίας.

Η στάση του απέναντι στην Ευρώπη είναι παρόμοια με τη μεταχείριση ενός άλλου πρώην συμμάχου, της Ινδίας, η οποία αντιμετωπίζει δασμούς 50% που επέβαλε ο Τραμπ επικαλούμενος τις αγορές ρωσικού πετρελαίου από τη χώρα. Αυτή η κίνηση ανέτρεψε μια 30ετή προσπάθεια διαδοχικών κυβερνήσεων Δημοκρατικών και Ρεπουμπλικανών προέδρων των ΗΠΑ να κρατήσουν την Ινδία μακριά από την επιρροή της Κίνας.

Οι πρώτες ενδείξεις για τον αντίκτυπο της στρατηγικής του φάνηκαν αυτή την εβδομάδα, τονίζει το CNN. Ο Κινέζος πρόεδρος Σι Τζινπίνγκ υποδέχθηκε θερμά τον Ινδό πρωθυπουργό Ναρέντρα Μόντι σε μια σύνοδο ισχυρών ηγετών. Ο Μόντι πέρασε επίσης μία ώρα στη λιμουζίνα του Πούτιν, μόλις τρεις εβδομάδες μετά τη βόλτα του Ρώσου προέδρου με το θωρακισμένο «Beast» του Τραμπ κατά τη διάρκεια της συνάντησής τους στην Αλάσκα.

Σε κάθε περίπτωση, η αύξηση της πίεσης στην Ευρώπη να χαλαρώσει τις αγορές πετρελαίου του Πούτιν είναι απίθανο να είναι καθοριστική, σύμφωνα με το CNN.

Η Ε.Ε. λαμβάνει μέτρα για να μειώσει την εξάρτησή της από τη ρωσική ενέργεια. Η Ρωσία ήταν κάποτε ο μεγαλύτερος προμηθευτής πετρελαίου της Ε.Ε. Ωστόσο, οι εισαγωγές ρωσικού πετρελαίου στην Ευρώπη έχουν μειωθεί δραστικά στο 1,72 δισ. δολάρια το πρώτο τρίμηνο του 2025, από 16,4 δισ. δολάρια την αντίστοιχη περίοδο του 2021.

Η Ρωσία, από την πλευρά της, εντείνει την κλασική στρατηγική της: προσπαθεί να σπείρει τη διχόνοια μεταξύ των συμμάχων του ΝΑΤΟ, ενώ παράλληλα προωθεί τις δυνάμεις της και αυξάνει τα κέρδη της στο μέτωπο της ανατολικής Ουκρανίας.

Κατά τη διάρκεια της επίσκεψής του στην Κίνα, ο Πούτιν συναντήθηκε με τον Σλοβάκο πρωθυπουργό Ρόμπερτ Φίτσο και κατηγόρησε τους Ευρωπαίους ότι δημιουργούν «υστερία» σχετικά με τον φερόμενο σχεδιασμό της Μόσχας για επίθεση στην Ευρώπη.

«Κάθε λογικός άνθρωπος γνωρίζει πολύ καλά ότι η Ρωσία δεν είχε, δεν έχει και δεν θα έχει ποτέ την επιθυμία να επιτεθεί σε κανέναν», δήλωσε ο Ρώσος πρόεδρος.

Στην Αλάσκα, ο Πούτιν προειδοποίησε –καθώς στεκόταν δίπλα στον πρόεδρο των ΗΠΑ, που συχνά επικρίνει τους συμμάχους της Αμερικής– ότι η Ευρώπη δεν πρέπει να εμποδίσει τις διπλωματικές προσπάθειές του με τον Τραμπ.

Νωρίτερα αυτή την εβδομάδα, η Ευρωπαϊκή Ένωση ανακοίνωσε ότι ένα αεροπλάνο που μετέφερε την επικεφαλής της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν, έγινε στόχος παρεμβολών κατά την προσγείωσή του στη Βουλγαρία την Κυριακή και πως η Ρωσία ενδέχεται να κρύβεται πίσω από το συμβάν. Η Μόσχα χαρακτήρισε τον ισχυρισμό «ψευδή» και σύμπτωμα ευρωπαϊκής «παράνοιας».

Σε ακόμη μία επίθεση κατά της Ευρώπης αυτή την εβδομάδα, η εκπρόσωπος του ρωσικού υπουργείου Εξωτερικών Μαρία Ζαχάροβα δήλωσε στους δημοσιογράφους ότι η Ρωσία θεωρεί την ιδέα ανάπτυξης ξένων στρατευμάτων στην Ουκρανία «εντελώς απαράδεκτη».

Πρόκειται για την τελευταία προσπάθεια της Μόσχας να ματαιώσει την ευρωπαϊκή προσπάθεια για δημιουργία δύναμης κατευνασμού στην Ουκρανία μετά τον πόλεμο.

Δεν υπάρχει επίσης καμία ένδειξη για συνάντηση του Πούτιν με τον Ζελένσκι, την πραγματοποίηση της οποίας οι αξιωματούχοι του Λευκού Οίκου προέβλεπαν με βεβαιότητα πριν από μόλις δύο εβδομάδες.

Ο Πούτιν προσφέρθηκε να έχει συνομιλίες με τον Ουκρανό πρόεδρο στη Μόσχα. Αλλά επειδή θα ήταν αδύνατο για τον Ζελένσκι να αισθάνεται ασφαλής στη ρωσική πρωτεύουσα, η πρόταση ερμηνεύτηκε ως ακόμη μία προσπάθεια παρεμπόδισης της ειρηνευτικής διαδικασίας από τη Ρωσία.

Ο Τραμπ είχε κάποτε υπονοήσει ότι θα συμμετείχε ως τρίτο μέρος σε τέτοιες συνομιλίες, αλλά επανήλθε στη ρωσική θέση ότι θα έπρεπε πρώτα να πραγματοποιηθεί κατ’ ιδίαν συνάντηση. Οι σύμμαχοι της Ουκρανίας εκτιμούν ότι ο Πούτιν θα ενορχήστρωνε αντιπαράθεση σε διμερή συνάντηση, την οποία θα μπορούσε στη συνέχεια να χρησιμοποιήσει για να υποστηρίξει ότι ο Ζελένσκι είχε σαμποτάρει τη διαδικασία.

Πάντως, υπήρξαν ενδείξεις μικρής προόδου την Πέμπτη. Μετά την επικοινωνία μεταξύ Τραμπ, Ζελένσκι και μελών του «Συνασπισμού των Προθύμων», ο Γάλλος πρόεδρος Εμανουέλ Μακρόν δήλωσε ότι 26 χώρες έχουν δεσμευτεί να συνεισφέρουν σε μια πιθανή ειρηνευτική δύναμη εάν οριστικοποιηθεί συμφωνία κατάπαυσης του πυρός.

Ο Μακρόν δήλωσε ότι, παράλληλα με την ενίσχυση των ενόπλων δυνάμεων της Ουκρανίας και την ανάπτυξη ευρωπαϊκών στρατευμάτων εκεί, το τρίτο συστατικό των εγγυήσεων ασφαλείας της Ουκρανίας θα πρέπει να είναι ένα «αμερικανικό δίχτυ ασφαλείας».

Οι ΗΠΑ έχουν διαβεβαιώσει τους συμμάχους τους ότι είναι ανοιχτές σε έναν περιορισμένο ρόλο για την παροχή εγγυήσεων ασφαλείας στην Ουκρανία εάν επιτευχθεί ειρηνευτική συμφωνία με τη Ρωσία.

Στο τέλος ακόμη μίας εβδομάδας με πολύ μικρή πρόοδο για την επίτευξη ειρήνης στην Ουκρανία, δεν είναι περίεργο που ο Τραμπ απογοητεύεται, σύμφωνα με το CNN, που καταλήγει: «Παρ’ όλα αυτά, υπάρχουν ελάχιστα σημάδια ότι έχει ιδέα για το πώς θα ξεπεράσει το αδιέξοδο».