Σύμφωνα με τους Kazumi Ozaki και Christopher T. Reinhard, ερευνητές που δημοσίευσαν τη μελέτη τους στο Nature Geoscience, τα επίπεδα οξυγόνου πάνω από το 1% του σημερινού επιπέδου θα διατηρηθούν για περίπου 1,080 ± 0,140 δισεκατομμύρια χρόνια.

Για να καταλήξουν σε αυτό το συμπέρασμα, οι επιστήμονες πραγματοποίησαν προσομοιώσεις ενσωματώνοντας βιοχημικές διαδικασίες, κύκλους άνθρακα και κλιματικούς μηχανισμούς. Έλαβαν επίσης υπόψη την αυξανόμενη ηλιακή ακτινοβολία, τη διάβρωση των πετρωμάτων και την εξάντληση του CO₂. Η μελέτη υπογραμμίζει ότι καθώς ο ήλιος γίνεται πιο φωτεινός, η χημική ισορροπία της ατμόσφαιρας της Γης θα αλλάξει, επηρεάζοντας άμεσα τη φωτοσύνθεση.

Οι ερευνητές προβλέπουν ότι η ατμόσφαιρα θα επιστρέψει σε μια κατάσταση παρόμοια με εκείνη της πρώιμης Γης, πριν από το Μεγάλο Οξειδωτικό Γεγονός. Αν και αυτό το σενάριο δεν θα εξαφανίσει αμέσως τη ζωή, θα οδηγήσει στην κατάρρευση της πολύπλοκης βιόσφαιρας όπως την ξέρουμε. Η κίνηση των τεκτονικών πλακών και η ηφαιστειακή δραστηριότητα θα απελευθερώσουν αναγωγικά αέρια που καταναλώνουν οξυγόνο, επιταχύνοντας την πτώση του.

Αυτή η μείωση του οξυγόνου θα έχει δραματικές συνέπειες: θα μεταμορφώσει τα οικοσυστήματα, θα μπορούσε να οδηγήσει στην εξάτμιση των ωκεανών, στη συσσώρευση μεθανίου και στη δημιουργία ομίχλης. Ακόμη και ο γαλάζιος ουρανός θα εξαφανιστεί.

Οι επιπτώσεις θα είναι καταστροφικές, επηρεάζοντας άμεσα τα οικοσυστήματα που εξαρτώνται από υψηλές συγκεντρώσεις οξυγόνου, όπως οι πολυκύτταροι οργανισμοί, συμπεριλαμβανομένων των φυτών, των ζώων και των ανθρώπων.

Σε αυτό το εφιαλτικό σενάριο, αναερόβιοι μικροοργανισμοί θα κυριαρχήσουν, καθώς είναι οι μόνοι ικανοί να επιβιώσουν σε περιβάλλοντα φτωχά σε οξυγόνο και πλούσια σε μεθάνιο. Οι θαλάσσιοι οργανισμοί θα χάσουν τους βιότοπούς τους, καθώς οι ωκεανοί θα εξατμιστούν. Το μεθάνιο θα συσσωρευτεί στην ατμόσφαιρα, δημιουργώντας μια πορτοκαλί ομίχλη, όπως συνέβαινε στην πρωτόγονη Γη.

Οι αλλαγές αυτές δεν θα συμβούν αμέσως, αλλά θα είναι το αποτέλεσμα μιας σταδιακής κατάρρευσης. Η μελέτη επισημαίνει αβεβαιότητες: η πτώση του οξυγόνου θα μπορούσε να συμβεί νωρίτερα ή αργότερα, ανάλογα με τους γεωλογικούς ρυθμούς, την ηφαιστειακή δραστηριότητα και τις αλλαγές στην ισορροπία του άνθρακα. Η ικανότητα της βιοποικιλότητας να προσαρμοστεί, καθώς και οι ανθρώπινες ενέργειες, όπως οι εκπομπές στην ατμόσφαιρα, θα παίξουν επίσης καθοριστικό ρόλο.