Γνωρίζατε ότι τα σκουρόχρωμα αυτοκίνητα συμβάλλουν στην άνοδο της θερμοκρασίας τις ζεστές ημέρες του καλοκαιριού; Σύμφωνα με νέα έρευνα από τη Λισαβόνα, τα μαύρα αυτοκίνητα αυξάνουν τη θερμοκρασία έως και κατά 4 °C τους θερινούς μήνες. Όταν ο ήλιος καίει, ένα σταθμευμένο αυτοκίνητο μετατρέπεται σε «φούρνο». Η μελέτη έδειξε ότι αυτό το φαινόμενο δεν είναι απλώς δυσάρεστο, αλλά μπορεί να θερμάνει ολόκληρες γειτονιές.

Στη μελέτη που δημοσιεύθηκε στο City and Environment Interactions, οι επιστήμονες διαπίστωσαν ότι τα σκούρα χρώματα των οχημάτων εκπέμπουν πολύ περισσότερη θερμότητα από τα ανοιχτά χρώματα, αυξάνοντας έτσι τη θερμοκρασία του αέρα στην περιοχή. Εάν αυτό το φαινόμενο επεκταθεί σε χιλιάδες παρκαρισμένα αυτοκίνητα, θα μπορούσε να επιδεινώσει σημαντικά το φαινόμενο της αστικής θερμικής νησίδας, όπου οι πόλεις γίνονται αισθητά θερμότερες από τις γύρω περιοχές.

Η Márcia Matias και οι συνεργάτες της στο Πανεπιστήμιο της Λισαβόνας μέτρησαν τη θερμοκρασία του αέρα γύρω από δύο αυτοκίνητα, ένα μαύρο και ένα λευκό, τα οποία άφησαν σε εξωτερικό χώρο για περισσότερες από πέντε ώρες κάτω από τον ήλιο. Σε θερμοκρασία 36 °C, το μαύρο αυτοκίνητο αύξησε τη θερμοκρασία του αέρα στην περιοχή κατά 3,8 °C, ενώ το λευκό είχε πολύ μικρότερη επίδραση. Η διαφορά αυτή οφείλεται στο φως που αντανακλούν τα χρώματα.

Η λευκή βαφή ανακλά μεταξύ 75 και 85% της εισερχόμενης ηλιακής ακτινοβολίας, ενώ η μαύρη βαφή αντανακλά μόλις 5 έως 10%, απορροφώντας το υπόλοιπο. Σε αντίθεση με την άσφαλτο, η οποία είναι παχιά και θερμαίνεται αργά, το λεπτό μεταλλικό κέλυφος ενός αυτοκινήτου θερμαίνεται γρήγορα και απελευθερώνει θερμότητα απευθείας στον αέρα.

«Φανταστείτε χιλιάδες αυτοκίνητα παρκαρισμένα σε μια πόλη, το καθένα από τα οποία λειτουργεί σαν μια μικρή πηγή θερμότητας ή μια θερμική ασπίδα», λέει η Matias. «Το χρώμα τους μπορεί πραγματικά να αλλάξει την αίσθηση της θερμοκρασίας στους δρόμους». Σύμφωνα με το Copernicus, το πρόγραμμα παρατήρησης της Γης της ΕΕ, μια αστική θερμική νησίδα είναι μια περιοχή της πόλης που είναι σημαντικά θερμότερη από την αγροτική περιφέρεια λόγω της ανθρώπινης δραστηριότητας και των υποδομών.

Το ασφαλτοστρωμένο έδαφος απορροφά και αποθηκεύει θερμότητα, ενώ τα πυκνά κτίρια μειώνουν την κυκλοφορία του αέρα, παγιδεύοντας τη θερμότητα. Τα αυτοκίνητα, ο κλιματισμός και η βιομηχανική δραστηριότητα προσθέτουν ακόμη περισσότερη θερμότητα. Τη νύχτα, το φαινόμενο είναι πιο έντονο, με τις πόλεις να παραμένουν έως και 10 °C θερμότερες από την γύρω ύπαιθρο, καθώς το σκυρόδεμα, η άσφαλτος και ο χάλυβας απελευθερώνουν αργά τη θερμότητα που αποθήκευσαν κατά τη διάρκεια της ημέρας. Κατά τη διάρκεια του καλοκαιριού, οι θερμοκρασίες στην επιφάνεια των ευρωπαϊκών πόλεων μπορούν να ανέβουν 10-15 °C υψηλότερα από ό,τι στην ύπαιθρο, όπου τα φυτά, τα δάση και τα χωράφια δροσίζουν τον αέρα.

Με περίπου το 70% των Ευρωπαίων να ζουν σε αστικές περιοχές, αυτή η διαφορά καθιστά το φαινόμενο της αστικής θερμικής νησίδας ένα επείγον ζήτημα δημόσιας υγείας.