Ο πλανήτης μας εισέρχεται σε μια «νέα πραγματικότητα», καθώς πλησιάζει επικίνδυνα τα πρώτα κρίσιμα σημεία καμπής για το κλίμα, σύμφωνα με μια πρόσφατη, αποκαλυπτική έκθεση. Η συγκεκριμένη έκθεση, στην οποία συνέβαλαν 160 επιστήμονες από όλο τον κόσμο, προειδοποιεί ότι η Γη πλησιάζει το πρώτο μιας σειράς καταστροφικών, και δυνητικά μη αναστρέψιμων, σημείων καμπής: τον εκτεταμένο θάνατο των κοραλλιογενών υφάλων.

Η αδιάκοπη καύση ορυκτών καυσίμων από τον άνθρωπο αυξάνει τη μέση θερμοκρασία του πλανήτη, οδηγώντας σε όλο και πιο έντονα κύματα καύσωνα, πλημμύρες, ξηρασίες και καταστροφικές πυρκαγιές. Όμως, οι συνέπειες δεν σταματάνε εδώ. Η κλιματική αλλαγή απειλεί να «σπρώξει» και άλλα κρίσιμα οικοσυστήματα της Γης – από το τροπικό δάσος του Αμαζονίου έως τα πολικά στρώματα πάγου – εκτός ισορροπίας, πυροδοτώντας μια αλυσιδωτή αντίδραση με ολέθριες συνέπειες για ολόκληρο τον πλανήτη.

Όπως δήλωσε ο Tim Lenton, καθηγητής στο Ινστιτούτο Παγκόσμιων Συστημάτων του Πανεπιστημίου του Exeter και συγγραφέας της έκθεσης που δημοσιεύθηκε την περασμένη Κυριακή (12/10), «Πλησιάζουμε γρήγορα πολλαπλά σημεία καμπής του συστήματος της Γης που θα μπορούσαν να μεταμορφώσουν τον κόσμο μας, με καταστροφικές συνέπειες για τους ανθρώπους και τη φύση». Σύμφωνα με την έκθεση, τα κοράλλια των θερμών νερών είναι τα πρώτα θύματα αυτής της κλιματικής κρίσης.

Από το 2023, βιώνουμε τη χειρότερη μαζική λεύκανση υφάλων που έχει καταγραφεί ποτέ, καθώς οι ωκεανοί καταγράφουν ιστορικά υψηλές θερμοκρασίες, επηρεάζοντας πάνω από το 80% των κοραλλιογενών υφάλων. Αυτό που κάποτε ήταν ένας υποβρύχιος παράδεισος χρωμάτων και ζωής μετατρέπεται σε ένα λευκό, έρημο τοπίο.

«Έχουμε πλέον πιέσει (τους κοραλλιογενείς υφάλους) πέρα ​​από αυτό που μπορούν να αντέξουν», δήλωσε ο Mike Barrett, επικεφαλής επιστημονικός σύμβουλος στο Παγκόσμιο Ταμείο Άγριας Ζωής του Ηνωμένου Βασιλείου και συν-συγγραφέας της έκθεσης. Οι συγγραφείς της έκθεσης προειδοποιούν ότι, αν δεν αναστραφεί η υπερθέρμανση του πλανήτη, «εκτεταμένοι ύφαλοι όπως τους γνωρίζουμε θα χαθούν», κρούοντας τον κώδωνα του κινδύνου.

Οι επιπτώσεις αυτής της καταστροφής θα είναι τεράστιες. Οι κοραλλιογενείς ύφαλοι, βασικός βιότοπος για τα θαλάσσια είδη και ζωτικής σημασίας για την επισιτιστική ασφάλεια, συνεισφέρουν τρισεκατομμύρια στην παγκόσμια οικονομία και προστατεύουν τις παράκτιες περιοχές από τις καταιγίδες.

Δυστυχώς, τα χειρότερα είναι μπροστά μας, αν οι θερμοκρασίες συνεχίσουν να αυξάνονται. Ο πλανήτης βρίσκεται στα πρόθυρα και άλλων σημείων καμπής, καθώς η ανθρωπότητα είναι σχεδόν βέβαιο ότι θα παραβιάσει τον παγκοσμίως συμφωνημένο στόχο περιορισμού της αύξησης της θερμοκρασίας κατά 1,5 βαθμό Κελσίου πάνω από τα προβιομηχανικά επίπεδα, σύμφωνα με την έκθεση.

Μία από τις πιο ανησυχητικές πιθανές συνέπειες είναι η κατάρρευση της Ατλαντικής Μεσημβρινής Ανατρεπόμενης Κυκλοφορίας (AMOC), ενός κρίσιμου δικτύου ωκεάνιων ρευμάτων. Μια τέτοια κατάρρευση θα είχε καταστροφικές επιπτώσεις σε παγκόσμιο επίπεδο, «παγώνοντας» περιοχές του κόσμου, θερμαίνοντας άλλες, διαταράσσοντας τις εποχές των μουσώνων και ανεβάζοντας τη στάθμη της θάλασσας.

Όπως προειδοποιεί ο Barrett, «Υπάρχει πλέον ο κίνδυνος η κατάρρευση να συμβεί κατά τη διάρκεια της ζωής των ανθρώπων που γεννιούνται και ζουν στον πλανήτη σήμερα». Η Manjana Milkoreit, ερευνήτρια στο Τμήμα Κοινωνιολογίας και Ανθρωπογεωγραφίας του Πανεπιστημίου του Όσλο και συντάκτρια της έκθεσης, δήλωσε ότι ο κόσμος δεν είναι προετοιμασμένος για τις επιπτώσεις της «παραβίασης» αυτών των σημείων καμπής.

Οι τρέχουσες πολιτικές και οι διεθνείς συμφωνίες «έχουν σχεδιαστεί για σταδιακές αλλαγές, όχι για τέτοιου είδους απότομες, μη αναστρέψιμες και αλληλένδετες αλλαγές», τονίζει η Milkoreit. Επιπλέον, πρόσθεσε ότι ο τρόπος με τον οποίο οι κυβερνήσεις θα αντιδράσουν τώρα «θα μπορούσε να διαμορφώσει το σύστημα της Γης για πολύ μεγάλο χρονικό διάστημα».

Η έκθεση ζητά, μεταξύ άλλων, την ταχεία μείωση της ρύπανσης που προκαλεί την υπερθέρμανση του πλανήτη και την εντατικοποίηση της απομάκρυνσης του άνθρακα από την ατμόσφαιρα.

Σύμφωνα με τον Lenton, ο κόσμος θα ξεπεράσει το όριο του 1,5 °C, αλλά το σημαντικό είναι να ελαχιστοποιηθεί η περαιτέρω αύξηση της θερμοκρασίας πάνω από αυτό το επίπεδο και να «επανέλθουμε» στο βέλτιστο σημείο το συντομότερο δυνατόν.

Παρά τα ανησυχητικά ευρήματα, η έκθεση αναδεικνύει και ορισμένα θετικά στοιχεία, όπως την «ριζική παγκόσμια κινητοποίηση» στο θέμα της ηλιακής ενέργειας και των ηλεκτρικών οχημάτων, καθώς και των μπαταριών και των αντλιών θερμότητας. Η έκθεση επισημαίνει ότι, μόλις αντικατασταθούν, οι ρυπογόνες τεχνολογίες είναι απίθανο να επιστρέψουν, καθώς οι καθαρότερες επιλογές είναι φθηνότερες και καλύτερες.

Αξίζει να σημειωθεί ότι η έκθεση αυτή δημοσιεύεται λίγο πριν από τη σύνοδο COP30, την ετήσια διάσκεψη των Ηνωμένων Εθνών για το κλίμα, που θα πραγματοποιηθεί στη Βραζιλία. Η φετινή σύνοδος είναι ιδιαίτερα σημαντική, καθώς οι χώρες αναμένεται να θέσουν τους στόχους τους για τη μείωση των εκπομπών κατά την επόμενη δεκαετία.

Κλείνοντας, ο Barrett κατέστησε σαφές ότι «Αυτή η ζοφερή κατάσταση πρέπει να αποτελέσει ένα κάλεσμα αφύπνισης ότι αν δεν δράσουμε αποφασιστικά τώρα, θα χάσουμε επίσης το τροπικό δάσος του Αμαζονίου, τους παγετώνες και τα ζωτικά ωκεάνια ρεύματα», προσθέτοντας ότι «Σε αυτό το σενάριο, θα βλέπαμε ένα πραγματικά καταστροφικό αποτέλεσμα για όλη την ανθρωπότητα».

Πηγή CNN