
Κλιματική αλλαγή: Φωτιές στην Ισπανία και Πορτογαλία, μια εφιαλτική πραγματικότητα
Οι ακραίοι καύσωνες που έπληξαν την Ισπανία και την Πορτογαλία, οδηγώντας σε πυρκαγιές ιστορικής έντασης, είναι πλέον 40 φορές πιο πιθανοί λόγω της κλιματικής αλλαγής. Αυτό προκύπτει από τις πρώτες αναλύσεις δεδομένων σχετικά με το φαινόμενο.
Οι δασικές πυρκαγιές που κατέστρεψαν πάνω από 5 εκατομμύρια στρέμματα στην Ιβηρική χερσόνησο σε λίγες εβδομάδες ήταν, σύμφωνα με ερευνητές του δικτύου World Weather Attribution που μίλησαν στην εφημερίδα Guardian, 30% εντονότερες από ό,τι θα ήταν σε έναν κόσμο χωρίς κλιματική αλλαγή.
Η Κλερ Μπαρνς, ερευνήτρια για το κλίμα στο Πανεπιστήμιο Ιμπίριαλ του Λονδίνου, τόνισε: «Το ίδιο το μέγεθος των πυρκαγιών ήταν εντυπωσιακό. Οι θερμότερες, ξηρότερες και πιο εύφλεκτες συνθήκες ενισχύονται δραματικά από την κλιματική αλλαγή και επιτρέπουν το ξέσπασμα πυρκαγιών πρωτόγνωρης ισχύος».
Οι επιστήμονες διαπίστωσαν ότι τέτοιες συνθήκες επικρατούσαν κάθε 500 χρόνια στην προβιομηχανική εποχή. Στον σημερινό κόσμο, με την αύξηση της θερμοκρασίας λόγω των αερίων της καύσης ορυκτών καυσίμων, τέτοια φαινόμενα ενδέχεται να εκδηλώνονται ακόμη και κάθε 15 χρόνια.
Οι επιπτώσεις της κλιματικής κατάρρευσης στην ακραία ζέστη ήταν ακόμη πιο έντονες. Οι ανώτατες θερμοκρασίες δέκα ημερών την περίοδο του καύσωνα στην Ιβηρική τον περασμένο μήνα θα σημειώνονταν κάθε 2.500 χρόνια στην προβιομηχανική εποχή. Σήμερα, αναμένονται κάθε 13 χρόνια.
Η έρευνα, η οποία δεν έχει ακόμη δημοσιευθεί σε επιστημονική επιθεώρηση, βασίστηκε σε μετεωρολογικές παρατηρήσεις και όχι σε κλιματικά μοντέλα. Πιο αναλυτικά, η ερευνητική ομάδα του Πανεπιστημίου Ιμπίριαλ, σε ανάλυση που δημοσίευσε την περασμένη εβδομάδα για τις δασικές πυρκαγιές σε Τουρκία και Ελλάδα, διαπίστωσε ότι η κλιματική κατάρρευση έχει δεκαπλασιάσει τις πιθανότητες εκδήλωσης ακραίων καιρικών φαινομένων.
Οι αλλαγές στη χρήση γης έχουν επίσης ενισχύσει τον κίνδυνο εκδήλωσης γιγαντιαίων δασικών πυρκαγιών. Πολλές χώρες της μεσογειακής λεκάνης πασχίζουν να διαχειρισθούν τις επιπτώσεις της αστυφιλίας, της ερήμωσης της υπαίθρου και της γήρανσης του τοπικού πληθυσμού. Η φυγή των νέων προς τις πόλεις έχει οδηγήσει στην εγκατάλειψη αγροτικών εκτάσεων και στην ανεξέλεγκτη ανάπτυξη εύφλεκτης ύλης.
Ο μαθηματικός Νταβίντ Γκαρθία του Πανεπιστημίου του Αλικάντε επισημαίνει ότι η δημόσια συζήτηση στην Ισπανία έχει εστιάσει στην υποχώρηση των αγροτικών δραστηριοτήτων και στην αύξηση της καύσιμης ύλης. «Αυτό που δεν έχει συζητηθεί επαρκώς, όμως, είναι η επίπτωση της κλιματικής αλλαγής στις πυρκαγιές του καλοκαιριού, οι οποίες έκαψαν πρωτοφανείς εκτάσεις, όπως τελικά αποδείχθηκε», προσθέτει ο Γκαρθία.
Τη Δευτέρα, ο Ισπανός πρωθυπουργός Πέδρο Σάντσεθ ανακοίνωσε τις λεπτομέρειες ενός σχεδίου δέκα σημείων για την αντιμετώπιση της κλιματικής αλλαγής και των φαινομένων ακραίου καύσωνα. Σε συνέντευξή του, ο Σάντσεθ προειδοποίησε ότι οι πρωτοβουλίες υπέρ του κλίματος υπονομεύονται από τα κόμματα της Κεντροδεξιάς, τα οποία έχουν υιοθετήσει την κλιματοσκεπτικιστική ρητορική της Ακροδεξιάς.
«Το πρόβλημα που αντιμετωπίζουμε σήμερα είναι ότι υπάρχουν κεντροδεξιά κόμματα, τα οποία ίσως να μην αρνούνται ξεκάθαρα την επιστημονική πραγματικότητα της κλιματικής αλλαγής, αλλά συμπεριφέρονται λες και η κλιματική αλλαγή δεν υπάρχει. Αυτό είναι το μεγαλύτερο πρόβλημα», δήλωσε χαρακτηριστικά ο Σάντσεθ.