Η κοινή συνέντευξη Τύπου του Γερμανού καγκελάριου Φρίντριχ Μερτς και του Τούρκου προέδρου Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν στην Άγκυρα σημαδεύτηκε από έντονη λεκτική αντιπαράθεση για φλέγοντα ζητήματα, με αποκορύφωμα τις αναφορές στη Γάζα και τη στάση της Γερμανίας απέναντι στο Ισραήλ.

Ο Ερντογάν υποδέχθηκε τον Μερτς στο προεδρικό μέγαρο με τιμές, ωστόσο οι «κανονιοβολισμοί» συνεχίστηκαν και κατά τη διάρκεια της συνέντευξης Τύπου. Παρά τη συμφωνία για στενότερη αμυντική συνεργασία, οι δύο πλευρές διαφώνησαν κάθετα για τον πόλεμο στη Γάζα.

Ένα από τα κεντρικά θέματα ήταν η αμυντική συνεργασία, με έμφαση στην πιθανή αγορά μαχητικών Eurofighter από την Τουρκία. Οι γερμανικές αντιρρήσεις είχαν ήδη αρθεί, γεγονός που οδήγησε σε συμφωνία με τον Βρετανό πρωθυπουργό Κιρ Στάρμερ την προηγούμενη Δευτέρα.

Αναφερόμενος στη συνεργασία Τουρκίας-Ευρώπης στην άμυνα, ο Μερτς μίλησε για μια νέα γεωπολιτική περίοδο και εξέφρασε την υποστήριξή του για ενίσχυση της στρατηγικής συνεργασίας με την Τουρκία, τονίζοντας ότι «δεν μπορεί να μείνει εκτός».

Σχετικά με τις ευρωτουρκικές σχέσεις, ο Μερτς δήλωσε αρχικά ότι «θέλουμε να δούμε την Τουρκία στην Ε.Ε.», προτείνοντας την έναρξη ενός στρατηγικού διαλόγου με την Άγκυρα. Ωστόσο, τόνισε ότι «ο δρόμος για την Ε.Ε. περνάει από τα κριτήρια της Κοπεγχάγης».

Απαντώντας σε ερώτηση Γερμανού δημοσιογράφου σχετικά με τις προσδοκίες της Τουρκίας από την Ε.Ε., ο Ερντογάν δήλωσε ότι η Τουρκία είναι «άνετη» σε αυτό το θέμα, υποστηρίζοντας ότι «τα κριτήρια της Κοπεγχάγης δεν είναι για εμάς μια αρνητική διαδικασία προσέγγισης».

«Αν η Τουρκία προσεγγίζεται με βάση αυτά τα κριτήρια, τότε έχουμε και εμείς τα κριτήρια της Άγκυρας», δήλωσε, προσθέτοντας: «Με τα κριτήρια της Άγκυρας ανοιγόμαστε και στην Ευρώπη και στον κόσμο. Η Τουρκία δεν είναι μια συνηθισμένη χώρα της Ευρώπης ή της Ασίας. Η Τουρκία είναι μια δημοκρατική χώρα που εφαρμόζει και λειτουργεί καλύτερα από οποιαδήποτε άλλη χώρα στην Ευρώπη και την Ασία. Δεν υπάρχει κανένα πρόβλημα σχετικά με αυτό το θέμα».

Η ένταση κορυφώθηκε όταν οι δύο ηγέτες ρωτήθηκαν για τις εξελίξεις στη Γάζα. Ο Ερντογάν κατηγόρησε τη Γερμανία ότι «αγνοεί τη γενοκτονία, την πείνα και τις επιθέσεις του Ισραήλ στη Γάζα», υποστηρίζοντας ότι το Ισραήλ «διαθέτει πυρηνικά και άλλα όπλα με τα οποία απειλεί και πλήττει τη Γάζα, ενώ η Χαμάς δεν έχει τίποτα από αυτά». «Γερμανία, δεν τα βλέπεις αυτά;» ρώτησε τον καγκελάριο.

Ο Ερντογάν κάλεσε το Βερολίνο να συμμετάσχει «στην ανθρωπιστική προσπάθεια για τον τερματισμό των σφαγών και της πείνας στη Γάζα» και τόνισε ότι «η Τουρκία και η Γερμανία είναι δύο βασικές χώρες που μπορούν να ενώσουν τα χέρια για να επιτύχουν αυτό». Επανέλαβε τη θέση του υπέρ της λύσης δύο κρατών και ζήτησε την εμπλοκή των Ερυθρών Σταυρών και Ημισελήνων για τη διανομή ανθρωπιστικής βοήθειας.

Ο Μερτς, ανταπαντώντας στις επιθέσεις του Ερντογάν, υπογράμμισε ότι η χώρα του «στέκεται στο πλευρό του Ισραήλ από την ίδρυσή του», διευκρινίζοντας ότι αυτό δεν σημαίνει ανεπιφύλακτη στήριξη σε κάθε απόφαση της ισραηλινής κυβέρνησης. Αντέδρασε επίσης σε ερώτηση Τούρκου δημοσιογράφου, ο οποίος ρώτησε αν η Γερμανία «στέκεται για δεύτερη φορά στη λάθος πλευρά της ιστορίας».

Ο Μερτς τόνισε ότι η Γερμανία «έγινε μια χώρα όπου εκατομμύρια Εβραίοι μπορούν να βρουν καταφύγιο. Πολλοί άνθρωποι που έζησαν το Ολοκαύτωμα μετανάστευσαν στο Ισραήλ. Η Γερμανία θα στέκεται πάντα στο πλευρό του Ισραήλ. Αυτό φυσικά δεν σημαίνει ότι σεβόμαστε ή υποστηρίζουμε κάθε απόφαση της ισραηλινής κυβέρνησης, χωρίς να ασκούμε κριτική. Η κυβέρνησή μου από τις 7 Οκτωβρίου στέκεται στο πλευρό του κράτους του Ισραήλ, στο πλευρό του εβραϊκού λαού».

«Το Ισραήλ έκανε χρήση του δικαιώματός του στην αυτοάμυνα», συνέχισε ο Μερτς, «Θα αρκούσε μία μόνη απόφαση για να αποφευχθούν τα αμέτρητα θύματα: η Χαμάς να είχε απελευθερώσει τους ομήρους και να είχε καταθέσει τα όπλα. Τότε αυτός ο πόλεμος θα είχε τελειώσει αμέσως».

Στο σημείο αυτό αντέδρασε ο Τούρκος πρόεδρος, δηλώνοντας ότι δεν μπορεί να συμφωνήσει με τις απόψεις του καγκελάριου και επανέλαβε την κατηγορία περί «γενοκτονίας», επικαλούμενος τα πολυάριθμα θύματα αμάχων στη Γάζα: «Δυστυχώς, κατά τη διάρκεια αυτής της περιόδου, περισσότεροι από 60.000 παιδιά, γυναίκες και ηλικιωμένοι σκοτώθηκαν», είπε ο Ερντογάν, συμπληρώνοντας ότι «Το Ισραήλ επιχειρεί να υποτάξει τη Γάζα μέσω της πείνας και της γενοκτονίας, αυτό συνεχίζεται μέχρι σήμερα».

Στην ατζέντα της συνάντησης των δύο ηγετών, η οποία πραγματοποιήθηκε στο πλαίσιο του ταξιδιού του Μερτς στην Άγκυρα, περιλαμβάνονταν επίσης η μεταναστευτική πολιτική, η ενεργειακή ασφάλεια, η ενίσχυση της συνεργασίας στο ΝΑΤΟ και η πορεία του πολέμου στην Ουκρανία.

Ο Μερτς ευχαρίστησε τον Ερντογάν για τον ρόλο του στην απελευθέρωση Ισραηλινών ομήρων στο πλαίσιο της συμφωνίας κατάπαυσης του πυρός, ενώ ο Τούρκος πρόεδρος ζήτησε τη συνέχιση των διαμεσολαβητικών προσπαθειών για την ειρήνη στη Μέση Ανατολή. Ο Ερντογάν είχε καλέσει επίσης τη σύζυγο του καγκελάριου, Σαρλότ Μερτς. Το ζεύγος Μερτς επισκέφθηκε -συνοδεία του ζεύγους Ερντογάν- το μαυσωλείο του Κεμάλ Ατατούρκ πριν από το επίσημο δείπνο.

Αξίζει να σημειωθεί ότι η επίσκεψη του καγκελάριου στην Άγκυρα ήταν η πρώτη από την ανάληψη των καθηκόντων του και έλαβε χώρα μόλις τρεις ημέρες μετά την επίσκεψη του Βρετανού πρωθυπουργού Κιρ Στάρμερ. Πολλά από τα θέματα στην ατζέντα των δύο ηγετών είχαν δρομολογηθεί από την πρόσφατη επίσκεψη του Γερμανού υπουργού Εξωτερικών, Γιόχαν Βάντεφουλ.