Η κυβέρνηση θέτει σε άμεση εφαρμογή ένα στρατηγικό σχέδιο για την αντιμετώπιση της λειψυδρίας, το οποίο περιλαμβάνει εκτροπές ποταμών, υλοποίηση μεγάλων έργων, θεσμική θωράκιση των εταιρειών ύδρευσης Αθήνας και Θεσσαλονίκης και περιορισμό της σπατάλης νερού. Στην εκδήλωση για τα 100 χρόνια της ΕΥΔΑΠ, ο πρωθυπουργός υπεραμύνθηκε του δημοσίου χαρακτήρα της επιχείρησης και δεσμεύτηκε ότι το νερό θα παραμείνει δημόσιο αγαθό.

Το PLAN A, όπως το ονομάζει η ΕΥΔΑΠ, είναι η μερική εκτροπή νερού από δύο παραποτάμους του Αχελώου, τον Κρικελιώτη και τον Καρπενησιώτη. Αυτά τα δύο ποτάμια μεταφέρουν σημαντικές ποσότητες νερού κάθε χρόνο, με αποτέλεσμα συχνά οι κοίτες τους να φουσκώνουν και να πλημμυρίζουν τις γύρω περιοχές.

Από το πλεόνασμα νερού αυτών των δύο παραποτάμων θα εμπλουτιστεί ο Μόρνος. Το πλεονασματικό νερό που υπερχειλίζει θα μεταφέρεται μέσω δύο αγωγών μήκους 20 χλμ. στο φράγμα.

Από αυτό το έργο, που θα ξεκινήσει το 2026 και αναμένεται να ολοκληρωθεί το 2029, η Αττική θα επωφεληθεί με επιπλέον 150 εκατ. κυβικά μέτρα νερού.

Το PLAN Β αφορά αντλήσεις από γεωτρήσεις. Βοιωτικός Κηφισός, Μαυροσουβάλα και Ούγγροι είναι τρεις τοποθεσίες που διαθέτουν σημαντικά αποθέματα νερού, σύμφωνα με τις δοκιμαστικές αντλήσεις που πραγματοποίησε η ΕΥΔΑΠ. Από αυτές τις γεωτρήσεις θα προστεθούν στην Αττική 149 εκατ. κυβικά μέτρα νερού ετησίως.

Τέλος, το PLAN C, που δεν αποτελεί την πιο οικονομική ή βιώσιμη λύση, αλλά μια λύση ανάγκης σε περίπτωση σοβαρού προβλήματος, είναι οι αφαλατώσεις. Σύμφωνα με το σχεδιασμό, μπορούν να γίνουν σε Θίσβη, Λάυριο και Νέα Πέραμο, αλλά το κόστος ανά κυβικό μέτρο ανέρχεται σε 1.000 ευρώ. Δεν είναι η προτιμώμενη λύση, αλλά θα πραγματοποιηθούν μελέτες προκειμένου να είναι άμεσα διαθέσιμη, εάν χρειαστεί.

Ο συναγερμός ηχεί για τον Μόρνο, τον κύριο τροφοδότη της Αττικής, του οποίου τα αποθέματα βρίσκονται πλέον σε ιστορικά χαμηλά επίπεδα, κάτω από 400 εκατ. κυβικά μέτρα.

Αντικρίζοντας την εικόνα του Μόρνου, του φράγματος που υδροδοτεί την Αττική και καλύπτει το 50% του πληθυσμού της χώρας, γίνεται εύκολα αντιληπτό το μέγεθος του προβλήματος.

Η στάθμη του νερού έχει υποχωρήσει σε πρωτοφανή επίπεδα.

Το 2022, τα αποθέματα νερού της Αττικής ήταν 1.1 δισεκατομμύρια κυβικά μέτρα. Τρία χρόνια αργότερα, το 2025, έπεσαν στα 400 εκατομμύρια κυβικά μέτρα. Αυτή η ποσότητα νερού μπορεί να καλύψει τις ανάγκες για 1-1,5 χρόνο, δημιουργώντας φόβο στους πολίτες σχετικά με την επάρκεια και τον χαρακτήρα του.

Ο Κυριάκος Μητσοτάκης τόνισε ότι «η δέσμευση της κυβέρνησης αποτελεί την προστασία του νερού, το υπέρτατο δημόσιο αγαθό. Αφορά την απόλυτη και κατηγορηματική δέσμευση μας ότι η ΕΥΔΑΠ θα παραμείνει εταιρία δημόσιου χαρακτήρα».

Ο Γιώργος Στεργίου, Πρόεδρος Διοικητικού Συμβουλίου ΕΥΔΑΠ, σημείωσε από την πλευρά του ότι «νέες προκλήσεις ζητούν απαντήσεις. Η ΕΥΔΑΠ μπορεί και θέλει να αποτελέσει καταλύτη επίλυσης διαχρονικών προβλημάτων στη διαχείριση του υδάτινου πόρου δημιουργώντας παράλληλα αξία για καταναλωτές και μετόχους».

Η εξάτμιση του νερού αυξήθηκε κατά 15%, οι βροχοπτώσεις μειώθηκαν κατά 15%, ενώ η μέση κατανάλωση αυξήθηκε κατά 6%.

Η Αττική έχει αντιμετωπίσει και στο παρελθόν δύσκολες καταστάσεις λόγω έλλειψης νερού, αλλά η τρέχουσα τάση, εξαιτίας της κλιματικής αλλαγής, δείχνει ότι εισερχόμαστε σε μια μόνιμη κατάσταση συναγερμού. Το ΥΠΕΝ έχει επεξεργαστεί 7 μέτρα άμεσου και μεσομακροπρόθεσμου χαρακτήρα.

Ο υπουργός Περιβάλλοντος, Σταύρος Παπασταύρου, τόνισε ότι «το μεγάλο έργο της γενιάς μας είναι ο «Εύρυτος». Η μερική εκτροπή Κρικελιώτη και Καρπενησιώτη προς τον Εύηνο. Το έργο αυτό συμβολίζει την καλή, την ανεμπόδιστη ροή και θα θωρακίσει την Αττική για τα επόμενα 30 χρόνια».

Ο κατάλογος περιλαμβάνει εκτροπή παραποτάμων του Αχελώου στον Εύηνο, γεωτρήσεις, έργα αφαλάτωσης, γεωγραφική επέκταση της αρμοδιότητας της ΕΥΔΑΠ αλλά και της ΕΥΑΘ στον έλεγχο των οποίων θα περάσει και η άρδευση. Εκσυγχρονίζονται οι δημοτικές εταιρείες ύδρευσης ενώ προωθούνται έργα σε 40 νησιά αλλά και μέτρα για τον περιορισμού απώλειας ύδατος.

Το σχέδιο θα κοστίσει 2.5 δις. € ενώ από τη Ρυθμιστική Αρχή Υδάτων θα εξεταστούν αλλαγές στην τιμολόγηση του νερού.

Τα έργα θα ξεκινήσουν το 2026 και αναμένεται να ολοκληρωθούν το 2029.