Οι φονικές πυρκαγιές του καλοκαιριού στην Ευρώπη οφείλονται στην εγκατάλειψη των αγροτικών περιοχών, σύμφωνα με έρευνα των Financial Times. Οι καύσωνες που συνδέονται με την κλιματική αλλαγή προκάλεσαν τις πυρκαγιές, οι οποίες στοίχισαν ζωές σε Ισπανία, Τουρκία και άλλες χώρες. Υπουργοί και ειδικοί επισημαίνουν ότι η εξάπλωση των πυρκαγιών έγινε ανεμπόδιστα λόγω της εγκατάλειψης αγροτικών εκτάσεων.

Εδώ και δεκαετίες, η μετανάστευση από τις αγροτικές περιοχές έχει μετατρέψει τεράστιες εκτάσεις γης σε άγρια βλάστηση, αυξάνοντας τον κίνδυνο πυρκαγιών. Περίπου 20 άνθρωποι έχασαν τη ζωή τους στην Ελλάδα, την Τουρκία και την Κύπρο τον Ιούνιο και τον Ιούλιο, ενώ τουλάχιστον οκτώ έχασαν τη ζωή τους στην Ισπανία και την Πορτογαλία αυτόν τον μήνα, σύμφωνα με τους FT.

Η Λάμια Καμάλ – Τσάουι, διευθύντρια του Κέντρου Επιχειρηματικότητας, ΜΜΕ, Περιφερειών και Πόλεων του ΟΟΣΑ, δήλωσε ότι "καθώς οι αγροτικές περιοχές ερημώνουν, η εγκαταλελειμμένη γη τροφοδοτεί τις πυρκαγιές". Τόνισε επίσης την ανάγκη συνδυασμού μέτρων πρόληψης και αντιμετώπισης με την αναζωογόνηση των αγροτικών οικονομιών.

Παράλληλα, σε πόλεις όπως το Λος Άντζελες, η επέκταση των οικιστικών περιοχών σε ημι-αγροτικές περιοχές αυξάνει τον κίνδυνο πυρκαγιών. Ο Βίκτορ Φερνάντεθ Γκαρθία, εμπειρογνώμονας σε θέματα δασοκομίας και γεωργίας στο Πανεπιστήμιο του Λεόν, σημείωσε ότι "οι θαμνότοποι και τα δάση εισβάλλουν στα χωριά" στη βορειοδυτική Ισπανία.

Τον Αύγουστο, οι πυροσβέστες στην Ισπανία αγωνίστηκαν να ελέγξουν μια μεγάλη πυρκαγιά, η οποία προκάλεσε διακοπές στις μεταφορές και την απομάκρυνση χιλιάδων ανθρώπων. Μέχρι την Πέμπτη, 402.000 εκτάρια είχαν καεί, η μεγαλύτερη έκταση που έχει πληγεί στην Ισπανία από το 1994, σύμφωνα με το Ευρωπαϊκό Σύστημα Πληροφοριών για τις Δασικές Πυρκαγιές (EFFIS).

Η Ισπανίδα υπουργός Ενέργειας και Περιβάλλοντος, Σάρα Άαχεσεν, τόνισε την ανάγκη να αντιστραφεί η τάση της "εγκατάλειψης της υπαίθρου" και να ενταθούν οι προσπάθειες για τη μείωση της βλάστησης μέσω του κλαδέματος, της αποψίλωσης και της επανεκκίνησης της βόσκησης. Ο Ισπανός πρωθυπουργός Πέδρο Σάντσεθ δήλωσε ότι η καταστροφή αποδεικνύει ότι "η έκτακτη κλιματική κρίση εξελίσσεται με ολοένα και ταχύτερους ρυθμούς".

Οι υπουργοί έχουν συνδέσει τις πυρκαγιές με τον πιο έντονο καύσωνα από το 1975, με θερμοκρασίες που ξεπέρασαν τους 40 °C. Μια μελέτη της World Weather Attribution διαπίστωσε ότι η κλιματική αλλαγή έκανε τις πυρκαγιές του Ιουνίου και του Ιουλίου στην Ελλάδα, την Τουρκία και την Κύπρο 10 φορές πιο πιθανές.

Ο Σάντσεθ ζήτησε μια διακομματική συμφωνία για την αντιμετώπιση της κλιματικής αλλαγής, αλλά η πρόταση απορρίφθηκε από το Λαϊκό Κόμμα (PP). Ο ηγέτης του PP, Αλμπέρτο Νούνιεθ Φειχόο, προκάλεσε αντιδράσεις με την πρότασή του να δημιουργηθεί μια εθνική βάση δεδομένων με "πυρομανείς" και να παρακολουθούνται με ηλεκτρονικά βραχιόλια.

Στην Πορτογαλία, η πληγείσα περιοχή είναι το μισό του εδάφους που κάηκε από τις καταστροφικές πυρκαγιές του 2017, οι οποίες στοίχισαν τη ζωή σε περισσότερους από 60 ανθρώπους. Σύμφωνα με το EFFIS, η Ισπανία και η Πορτογαλία αντιπροσωπεύουν συνολικά τα δύο τρίτα της συνολικής έκτασης που καταστράφηκε από πυρκαγιές στην Ευρώπη φέτος.

Η παρακμή της αγροτικής γεωργίας έχει αφήσει εκτεθειμένα πολλά χωριά, δήλωσε ο Φερνάντεθ Γκαρθία. Στην επαρχία Λεόν της Ισπανίας, ο αριθμός των μονάδων εκτροφής προβάτων και αιγών μειώθηκε δραματικά από το 1962 έως το 2020. «Τα χωριά δεν ήταν σε τέτοιο κίνδυνο τότε», είπε ο Φερνάντεθ Γκαρθία.

Ο ΟΟΣΑ προειδοποίησε πέρυσι ότι ένα παρόμοιο μοτίβο τροφοδοτούσε τις φωτιές στην Ελλάδα. «Αυτό δεν είναι μόνο πρόβλημα της Ισπανίας, αλλά και της Ευρώπης», δήλωσε η Καμάλ – Τσάουι.

Παρόλο που η μείωση του πληθυσμού έχει μειώσει τον αριθμό των ανθρώπων που απειλούνται από πυρκαγιές, έχει επίσης δημιουργήσει κοινότητες που αποτελούνται κυρίως από ηλικιωμένους, οι οποίοι είναι πιο ευάλωτοι.

Ο Φρανθίσκο Μαρτίν Αθκαράτε, καθηγητής Οικολογίας στο Αυτόνομο Πανεπιστήμιο της Μαδρίτης, δήλωσε ότι η πολιτική απάντηση θα πρέπει να περιλαμβάνει την τακτική απομάκρυνση των θάμνων μέσω ελεγχόμενων πυρκαγιών. «Είναι αδύνατο να μην υπάρχουν πυρκαγιές. Πάντα υπήρχαν πυρκαγιές και πάντα θα υπάρχουν», είπε.

«Αλλά έχουμε περάσει από τις πολύ συχνές αλλά μικρές πυρκαγιές, που δεν προκαλούσαν μεγάλα προβλήματα, σε πυρκαγιές που είναι τεράστιες και πολύ έντονες. Μεγαπυρκαγιές με εξαιρετικά υψηλές θερμοκρασίες και ικανότητα να εξαπλωθούν σε δεκάδες χιλιάδες εκτάρια, οι οποίες είναι πρακτικά αδύνατο να καταπολεμηθούν με τους πόρους που διαθέτουμε», εξήγησε ο Αθκαράτε.