Ένα αμερικανικό εφετείο έπληξε την εμπορική πολιτική του Ντόναλντ Τραμπ, κρίνοντας παράνομους πολλούς από τους δασμούς που έχει επιβάλει. Σύμφωνα με ανάλυση των New York Times, η απόφαση αυτή μπορεί να περιορίσει σημαντικά τις δυνατότητες του Αμερικανού προέδρου στον παγκόσμιο εμπορικό πόλεμο.

Το Εφετείο ουσιαστικά επικύρωσε προηγούμενη δικαστική απόφαση του Μαΐου, η οποία υποστήριζε ότι ο Τραμπ «δεν διαθέτει απεριόριστη εξουσία» να επιβάλλει δασμούς στο σύνολο σχεδόν των εισαγωγών. Παρά την απόφαση, οι δασμοί παραμένουν προσωρινά σε ισχύ, καθώς η εκτέλεσή της αναμένεται να καθυστερήσει μέχρι τα μέσα Οκτωβρίου, ενώ η κυβέρνηση έχει το δικαίωμα να προσφύγει στο Ανώτατο Δικαστήριο.

Οι New York Times τονίζουν ότι η απόφαση αυτή θέτει υπό αμφισβήτηση τον πυρήνα της εμπορικής στρατηγικής του Τραμπ, ο οποίος βασίζεται σε νόμο της δεκαετίας του 1970 για να επιβάλλει δασμούς σε πολλούς εμπορικούς εταίρους των ΗΠΑ. Ο συγκεκριμένος νόμος, γνωστός ως Διεθνής Νόμος περί Οικονομικών Εξουσιών Εκτακτης Ανάγκης (IEEPA), αρχικά προοριζόταν για την επιβολή κυρώσεων και εμπάργκο σε άλλα κράτη, αλλά ο Τραμπ τον χρησιμοποίησε για να αυξήσει τα έσοδα των ΗΠΑ και να πιέσει άλλες χώρες να συνάψουν ευνοϊκές συμφωνίες. Η κυβέρνηση Τραμπ είχε ισχυριστεί ότι τυχόν περιορισμός των εξουσιών της θα προκαλούσε οικονομικό χάος.

Σύμφωνα με το ρεπορτάζ, λίγες ώρες πριν από την απόφαση, οι οικονομικοί σύμβουλοι του προέδρου εξέφρασαν ανησυχίες για τις εμπορικές συμφωνίες που έχουν συνάψει οι ΗΠΑ, συμπεριλαμβανομένης και αυτής με την Ευρωπαϊκή Ένωση, η οποία έκανε παραχωρήσεις για να αποφύγει επιπλέον δασμούς.

Ο Τραμπ, από την πλευρά του, επιμένει ότι οι δασμοί θα κάνουν την Αμερική «ξανά πλούσια» και προειδοποίησε για τον κίνδυνο επιστροφής στη Μεγάλη Ύφεση εάν περιοριστούν οι εξουσίες του. Μετά τη χθεσινή απόφαση, ανήρτησε επικριτικό σχόλιο στα social media, αφήνοντας να εννοηθεί ότι θα προσφύγει στο Ανώτατο Δικαστήριο. Χαρακτήρισε την απόφαση «λανθασμένη» και υποκινήθηκε από πολιτικά και κομματικά κίνητρα, προειδοποιώντας για «μεγάλη καταστροφή για τη χώρα, εάν οι δασμοί καταργηθούν».

Η απόφαση του εφετείου αφορά ένα μεγάλο όγκο δασμών, συμπεριλαμβανομένων και αυτών που στοχεύουν χώρες όπως η Κίνα, ο Καναδάς και το Μεξικό. Για την επιβολή της εμπορικής του πολιτικής, ο Τραμπ χρησιμοποίησε τον IEEPA, ένα νόμο που δεν αναφέρεται στους δασμούς. Επικαλέστηκε την εξουσία που του δίνει ο νόμος για να αντιμετωπίσει ένα «διευρυνόμενο σύνολο απειλών», όπως τα εμπορικά ελλείμματα και οι εισαγωγές φαιντανύλης. Χωρίς αυτόν τον νόμο, θα χρειαζόταν την έγκριση του Κογκρέσου για να επιβάλει δασμούς.

Ωστόσο, δεν υπάρχει καμία εγγύηση ότι θα κερδίσει στο Ανώτατο Δικαστήριο, καθώς κορυφαίοι νομικοί και ακαδημαϊκοί έχουν αμφισβητήσει τη νομιμότητα της χρήσης των εξουσιών του. Επιχειρήσεις και πολιτείες έχουν ήδη κινηθεί νομικά κατά των ισχυρισμών του Τραμπ για απεριόριστη εξουσία. Τον Μάιο, εμπορικό δικαστήριο ακύρωσε πολλές από τις αποφάσεις του, υποστηρίζοντας ότι ο νόμος δεν του παρέχει «απεριόριστη εξουσία». Η κυβέρνηση Τραμπ άσκησε έφεση, αλλά η νέα δικαστική απόφαση έκρινε εκ νέου ότι το εύρος των δασμών που έχει επιβάλει ο πρόεδρος είναι παράνομο.

Κανένας πρόεδρος πριν από τον Τραμπ δεν είχε χρησιμοποιήσει τον νόμο περί οικονομικής έκτακτης ανάγκης για να επιβάλει δασμούς. Μετά την επιστροφή του στον Λευκό Οίκο, ο Τραμπ και οι σύμβουλοί του υιοθέτησαν μια νέα ερμηνεία του νόμου, θεωρώντας ότι μπορεί να κηρυχθεί οικονομική έκτακτη ανάγκη λόγω των εμπορικών ελλειμμάτων των ΗΠΑ, βλέποντας τον νόμο ως εργαλείο που τους επιτρέπει να «κινηθούν γρήγορα».

Ακόμα και αν χάσει στο Ανώτατο Δικαστήριο, ο Τραμπ θα διατηρήσει σημαντική εξουσία στην εμπορική πολιτική. Μεταξύ άλλων, μπορεί να χρησιμοποιήσει το «Άρθρο 232» του εμπορικού δικαίου, που επιτρέπει την επιβολή δασμών για λόγους εθνικής ασφάλειας. Έχει ήδη χρησιμοποιήσει αυτό το εργαλείο για να επιβάλει δασμούς σε εισαγόμενα αυτοκίνητα, χάλυβα και να προτείνει επιπλέον δασμούς σε ημιαγωγούς και φαρμακευτικά προϊόντα. Άλλοι νόμοι του επιτρέπουν να επιβάλει δασμούς για περιορισμένο χρονικό διάστημα σε παγκόσμια κλίμακα.

Ο Τζέικ Κόλβιν, πρόεδρος του Εθνικού Συμβουλίου Εξωτερικού Εμπορίου στις ΗΠΑ, δήλωσε ότι η απόφαση για την κατάργηση των δασμών θα πρέπει να αφυπνίσει το Κογκρέσο ώστε να ανακτήσει την εξουσία του να ρυθμίζει τους δασμούς. Χαρακτήρισε την απόφαση του δικαστηρίου «θετική», αλλά εξήγησε ότι δεν είναι ακόμη σαφές εάν θα προσφέρει ουσιαστική ανακούφιση στις επιχειρήσεις που πλήττονται από τον εμπορικό πόλεμο του Τραμπ.