
Ζελένσκι-Τραμπ: Αβέβαιες εγγυήσεις ασφαλείας και ένα μέλλον γεμάτο ρίσκο
Επτά Ευρωπαίοι ηγέτες, ο πρόεδρος της Ουκρανίας, Βολοντίμιρ Ζελένσκι, αυτοκινητοπομπές, δεκάδες σύμβουλοι της κυβέρνησης Τραμπ και πάνω από 100 δημοσιογράφοι συγκεντρώθηκαν στον Λευκό Οίκο, σε μια σύνοδο που χαρακτηρίζεται ως μία από τις πιο κρίσιμες για τη Δύση τα τελευταία χρόνια.
Ο Ζελένσκι, έχοντας διδαχθεί από την προηγούμενη επίσκεψή του στην Ουάσινγκτον τον Φεβρουάριο, εμφανίστηκε με πιο επίσημο ένδυμα και εξέφρασε συχνές ευχαριστίες προς τον Τραμπ και τις Ηνωμένες Πολιτείες. Αυτή η αλλαγή φάνηκε να αποφέρει καρπούς, καθώς έτυχε πιο θερμής υποδοχής σε σύγκριση με το παρελθόν.
Παρά τις υποσχέσεις του Τραμπ για βοήθεια στην ασφάλεια της Ουκρανίας μετά από μια πιθανή ειρηνευτική συμφωνία, το μέλλον των εγγυήσεων ασφαλείας και οι πιθανές ανταλλαγές εδαφών παραμένουν ασαφείς.
Σύμφωνα με τους New York Times, το μέλλον της Ουκρανίας, ενδεχομένως και η ίδια της η ύπαρξη, εξαρτάται σε μεγάλο βαθμό από το πόσο μπορεί να εμπιστευτεί τον Τραμπ.
Ο Αμερικανός πρόεδρος, χθες, παρείχε μόνο αόριστες διαβεβαιώσεις ότι οι Ηνωμένες Πολιτείες θα παίξουν ρόλο στις εγγυήσεις ασφάλειας της Ουκρανίας, εφόσον ο Ζελένσκι συνάψει συμφωνία με τον Ρώσο πρόεδρο Βλαντίμιρ Πούτιν για τον τερματισμό της σύγκρουσης.
«Θα διασφαλίσουμε ότι θα λειτουργήσει», είπε ο Τραμπ ξεκινώντας τη συνάντησή του με τον Ουκρανό ομόλογό του και τους Ευρωπαίους. «Και πιστεύω ότι αν καταφέρουμε να επιτύχουμε την ειρήνη, θα πετύχει. Δεν έχω καμία αμφιβολία γι’ αυτό.»
Η συνάντηση ολοκληρώθηκε με αισιόδοξες εκτιμήσεις από τους Ευρωπαίους και κάποια πρόοδο προς μια συνάντηση Ζελένσκι-Πούτιν. Ο Τραμπ ισχυρίστηκε ότι η συνάντηση κανονίζεται, αλλά δεν υπάρχει ακόμη αντίδραση από τη Μόσχα.
Ωστόσο, σύμφωνα με τους ΝΥΤ, η αξιοπιστία του Τραμπ όσον αφορά τις υποσχέσεις του δοκιμάζεται από ένα ιστορικό αλλαγών θέσεων και ευμετάβλητου θυμικού, τόσο απέναντι στην Ουκρανία όσο και σε άλλες κρίσεις.
«Είναι μεγάλο ρίσκο για έναν ηγέτη σε καιρό πολέμου όπως ο Ζελένσκι, ειδικά δεδομένου ότι η χώρα του βρίσκεται σε πόλεμο με τη Ρωσία εδώ και 3,5 χρόνια», σημειώνουν οι ΝΥΤ.
Ο Γουίλιαμ Μπ. Τέιλορ Τζούνιορ, πρώην πρέσβης των ΗΠΑ στην Ουκρανία, υποστηρίζει στους ΝΥΤ: «Δεν ενδιαφέρονται απλώς για τις εγγυήσεις. Ούτε για τις διαβεβαιώσεις Τραμπ ότι μπορούν να βασίζονται σε εκείνον. Δεν πρόκειται να συμφωνήσουν ή να αποδεχθούν μια διαβεβαίωση, μια πολιτική διαβεβαίωση. Αυτό δεν τους παρέχει την ασφάλεια που χρειάζονται».
Μετά τη συνάντηση, ο Ζελένσκι δήλωσε ότι η συζήτηση για τις εγγυήσεις ασφάλειας προϋπέθετε την αγορά αμερικανικών όπλων αξίας 90 δισεκατομμυρίων δολαρίων από την Ουκρανία μέσω της Ευρώπης, και την αγορά drones από τις Ηνωμένες Πολιτείες από την Ουκρανία. Επισήμανε ότι δεν έχει συναφθεί ακόμη επίσημη συμφωνία.
Στη συζήτηση για τις εγγυήσεις ασφάλειας, ο Τραμπ φάνηκε να αλλάζει την προηγούμενη θέση του, σύμφωνα με την οποία η προστασία της Ουκρανίας θα έπρεπε να είναι αποκλειστική ευθύνη των Ευρωπαίων.
Αυτή δεν ήταν η μόνη αλλαγή στάσης του Τραμπ. Πρόσφατα, είχε προειδοποιήσει τη Ρωσία για «σοβαρές συνέπειες» αν ο Πούτιν δεν συμφωνούσε σε άμεση κατάπαυση του πυρός – κάτι που η Ουκρανία θεωρεί απαραίτητη προϋπόθεση για οποιαδήποτε διαπραγμάτευση για μόνιμη ειρήνη.
Μετά τη συνάντηση με τον Πούτιν στην Αλάσκα, υιοθέτησε το δόγμα του Ρώσου ομολόγου του για ειρηνευτική συμφωνία χωρίς προηγούμενη εκεχειρία.
Στη συνέχεια, άσκησε πίεση στον Ζελένσκι, δηλώνοντας ότι θα μπορούσε να τερματίσει τον πόλεμο με τη Ρωσία «σχεδόν αμέσως, αν το θέλει, ή μπορεί να συνεχίσει να πολεμά».
Οι σύμβουλοι του Αμερικανού προέδρου χαρακτήρισαν τόσο τη συνάντηση κορυφής με τον Πούτιν στην Αλάσκα όσο και τις συναντήσεις στον Λευκό Οίκο ως κρίσιμα βήματα προς την ειρήνη. Οι Ευρωπαίοι ηγέτες επαίνεσαν τις προσπάθειες του Τραμπ να φέρει στο τραπέζι των διαπραγματεύσεων τον Πούτιν και τον Ζελένσκι, παρότι η όποια πιθανή πρόταση ειρήνης δεν περιλάμβανε κρίσιμες λεπτομέρειες.
«Είμαι πραγματικά ενθουσιασμένος», δήλωσε ο Μαρκ Ρούτε, γενικός γραμματέας του ΝΑΤΟ, στον Τραμπ κατά τη διάρκεια της τηλεοπτικής μετάδοσης της συνάντησης. «Το γεγονός ότι δηλώσατε ότι είστε πρόθυμος να συμμετάσχετε στις εγγυήσεις ασφάλειας είναι ένα μεγάλο βήμα. Είναι πραγματικά μια σημαντική πρόοδος». Ωστόσο, δεν διευκρινίστηκε ο τρόπος και ο βαθμός συμμετοχής των ΗΠΑ σε ένα τέτοιο σχέδιο.
Σύμφωνα με τον Ντάνιελ Φράιντ, πρώην πρέσβη των ΗΠΑ στην Πολωνία, μια επιλογή που θα μπορούσε να κερδίσει την υποστήριξη των Ουκρανών θα ήταν η συναίνεση των ευρωπαϊκών κρατών στην παροχή στρατιωτικών μέσων στην Ουκρανία σε περίπτωση νέας ρωσικής επίθεσης, με τον Τραμπ να συνδράμει με αμυντικά μέσα σταθμευμένα σε γειτονικές χώρες.
«Δεν νομίζω πως ο Ζελένσκι θα σταματήσει με μια απλή λεκτική διαβεβαίωση από τον πρόεδρο. Αν ήμουν ο Ζελένσκι, θα έλεγα στον Τραμπ ότι αυτό που είπε είναι σημαντικό και σπουδαίο και μετά θα ανακάλυπτα ποιοι είναι οι μηχανισμοί», σημειώνει ο ίδιος.
Πέρα από τον πόλεμο στην Ουκρανία, οι ΝΥΤ επισημαίνουν ότι ο Τραμπ έχει δώσει στους παγκόσμιους ηγέτες αρκετούς λόγους να αμφιβάλλουν για τις διαβεβαιώσεις του, υπενθυμίζοντας ότι είχε απειλήσει «με κόλαση» τη Χαμάς αν δεν απελευθερώσει τους Ισραηλινούς ομήρους στη Γάζα.
Ωστόσο, τις τελευταίες εβδομάδες, αποστασιοποιήθηκε από την ανθρωπιστική κρίση στη Γάζα. Είχε προτείνει τον αναγκαστικό εκτοπισμό των κατοίκων της Γάζας, αλλά υποχώρησε λόγω αντιδράσεων.
Επίσης, έχει ανακοινώσει την επιβολή δασμών σε διάφορες χώρες, για να αναδιπλωθεί την τελευταία στιγμή.
Ακόμη, έχει αλλάξει αμέτρητες φορές την προσέγγισή του προς τον Πούτιν, απειλώντας τον με κυρώσεις ή εμφανιζόμενος πρόθυμος να συνεργαστεί μαζί του.
Χθες, πάντως, ο Αμερικανός πρόεδρος αναγνώρισε ότι ο πόλεμος στην Ουκρανία, τον οποίο αρχικά είχε υποτιμήσει, είναι πιο δύσκολος από ό,τι είχε προβλέψει.
«Νόμιζα ότι θα ήταν ένας από τους ευκολότερους», είπε ο Τραμπ, αναφερόμενος στις προσπάθειες της κυβέρνησής του να τερματίσει τις παγκόσμιες συγκρούσεις. «Στην πραγματικότητα, είναι ένας από τους πιο δύσκολους και πολύπλοκους».