Μια τηλεφωνική επικοινωνία του Ντόναλντ Τραμπ με τον Βολοντίμιρ Ζελένσκι, σχετικά με μια ρωσική πρόταση για τον τερματισμό του πολέμου μέσω ανταλλαγής εδαφών, πυροδότησε μια εβδομάδα έντονων διπλωματικών διεργασιών στο Κίεβο.

Ο Ζελένσκι, επιστρέφοντας από το μέτωπο της βορειοανατολικής περιφέρειας του Σούμι, όπου επιθεώρησε τα στρατεύματα, πραγματοποίησε τηλεδιάσκεψη με Ευρωπαίους ηγέτες και τον Ντόναλντ Τραμπ. Ο Τραμπ μετέφερε την πρόθεση της Μόσχας να σταματήσει τις εχθροπραξίες, στο πλαίσιο μιας συμφωνίας που θα περιελάμβανε ανταλλαγή εδαφών μεταξύ Ρωσίας και Ουκρανίας.

Σύμφωνα με Ευρωπαίο διπλωμάτη και ανώτατο Ουκρανό αξιωματούχο, ο Τραμπ δήλωσε έτοιμος να συναντηθεί με τον Βλαντίμιρ Πούτιν για να «κλείσει» μια τέτοια συμφωνία. Η ουκρανική ηγεσία θεωρεί την παραχώρηση εδαφών και την απουσία του Κιέβου από μια τελική συμφωνία ως «κόκκινες γραμμές».

Μετά την τηλεδιάσκεψη, ο Ζελένσκι, στο καθιερωμένο του διάγγελμα, ανέφερε ότι «η Ρωσία φαίνεται πιο πρόθυμη για εκεχειρία», αλλά προειδοποίησε να μην υπάρξουν «εξαπατήσεις στις λεπτομέρειες». Όπως αποκαλύπτουν οι NYT, ακολούθησε μια εβδομάδα εντατικών διπλωματικών ζυμώσεων, με τον Ζελένσκι να συνομιλεί με περίπου τριάντα ηγέτες και τους συνεργάτες του να συναντώνται με Ευρωπαίους και Αμερικανούς αξιωματούχους, με στόχο να διασφαλίσουν ότι η Ουκρανία δεν θα παρακαμφθεί στις διαπραγματεύσεις.

Το πρώτο βήμα ήταν να αποσαφηνιστεί η ρωσική πρόταση, καθώς ο Τραμπ δεν είχε διευκρινίσει ποιες περιοχές θα μπορούσαν να αποτελέσουν αντικείμενο ανταλλαγής. Ο Ζελένσκι ανέθεσε στους συνεργάτες του να μάθουν περισσότερα, οι οποίοι συνομίλησαν με τον ειδικό απεσταλμένο του Τραμπ, Στιβ Γουίτκοφ, που είχε συναντηθεί με τον Πούτιν. Οι εξηγήσεις του Γουίτκοφ κρίθηκαν ασαφείς και χρειάστηκε νέα επικοινωνία.

Τελικά, διαπιστώθηκε ότι η Μόσχα ζητούσε την πλήρη εγκατάλειψη του Ντονμπάς από την Ουκρανία, με αντάλλαγμα μια εκεχειρία που θα παγίωνε τα τρέχοντα μέτωπα αλλού. Η ουκρανική πλευρά θεώρησε ότι αυτό θα οδηγούσε σε απώλεια της κύριας αμυντικής γραμμής στην ανατολή και σε στρατηγική ενίσχυση της Ρωσίας.

Αρχικά, το Κίεβο δεν σχολίασε δημόσια την πρόταση. Όταν όμως ο Τραμπ αναφέρθηκε δημοσίως σε «ανταλλαγή εδαφών», ο Ζελένσκι απάντησε: «Οι Ουκρανοί δεν θα χαρίσουν γη στον κατακτητή». Παρόλα αυτά, άφησε να εννοηθεί ότι οι εδαφικές συζητήσεις δεν αποκλείονται πλήρως, εφόσον συνδέονται με εγγυήσεις ασφαλείας.

Για να ενισχύσει τη θέση του, το Κίεβο επιδίωξε την ευρωπαϊκή στήριξη, με τον Ζελένσκι να επικοινωνεί με τον Εμανουέλ Μακρόν και άλλους Ευρωπαίους ηγέτες. Ευρωπαίοι και Ουκρανοί αξιωματούχοι συναντήθηκαν με τον Αμερικανό αντιπρόεδρο, Τζ. Ντ. Βανς, για να αποτρέψουν μια συμφωνία ΗΠΑ–Ρωσίας χωρίς τη συμμετοχή τους.

Η διπλωματική κινητικότητα κορυφώθηκε με κοινή τηλεδιάσκεψη Ζελένσκι–Τραμπ–Ευρωπαίων ηγετών, όπου οι Ευρωπαίοι επανέλαβαν τις «κόκκινες γραμμές»: εκεχειρία με αφετηρία τις τρέχουσες γραμμές μετώπου και εγγυήσεις ασφαλείας για την Ουκρανία.

Την ίδια μέρα, ο Τραμπ προειδοποίησε τον Πούτιν για «σοβαρές συνέπειες» αν δεν τερματίσει την εισβολή, αλλά παραδέχθηκε ότι δεν μπορεί να τον πείσει να σταματήσει τις επιθέσεις σε αμάχους ή τις κυβερνοεπιθέσεις στις ΗΠΑ. Αναλυτές χαρακτήρισαν τη στάση του «ρητορικά σκληρή, αλλά πρακτικά υποτονική».

Ενόψει της συνάντησης Τραμπ–Πούτιν, το Κίεβο και οι Ευρωπαίοι σύμμαχοί του επιχειρούν να διασφαλίσουν ότι δεν θα υπάρξει συμφωνία «για την Ουκρανία χωρίς την Ουκρανία», γνωρίζοντας ότι οι αποφάσεις των επόμενων ημερών μπορεί να καθορίσουν την πορεία του πολέμου και της χώρας για χρόνια.