Ξυπνάτε το πρωί και ο πρώτος σας καφές είναι ιεροτελεστία; Αν καθυστερήσετε να τον πιείτε, ένας φρικτός, παλλόμενος πονοκέφαλος κάνει την εμφάνισή του; Τότε, ίσως έχετε αναπτύξει εξάρτηση από την καφεΐνη, ένα από τα πιο διαδεδομένα διεγερτικά στον κόσμο.

Το σώμα αντιδρά στην έλλειψή της. Οι επιστήμονες διχάζονται για το αν η καφεΐνη είναι πραγματικά εθιστική ουσία, όμως πολλοί αναγνωρίζουν τα σημάδια της εξάρτησης.

Σύμφωνα με την Mayo Clinic, «όταν η καφεΐνη καταναλώνεται τακτικά, το σώμα εξαρτάται από τις επιδράσεις της». Η καφεΐνη προκαλεί στένωση των αιμοφόρων αγγείων γύρω από τον εγκέφαλο. Όταν η κατανάλωση σταματήσει, τα αγγεία διαστέλλονται, αυξάνεται η ροή του αίματος προς τον εγκέφαλο και δημιουργούνται πιέσεις στα νεύρα. Αυτό προκαλεί τον πονοκέφαλο που οφείλεται στην στέρηση καφεΐνης, ο οποίος μπορεί να διαρκέσει για εβδομάδες, καθώς το σώμα προσαρμόζεται στην απουσία της.

Επιπλέον, μελέτες έχουν δείξει ότι η καφεΐνη μπλοκάρει την αδενοσίνη, μια χημική ουσία στον εγκέφαλο που προκαλεί υπνηλία. Όταν σταματήσουμε την καφεΐνη, η αδενοσίνη συσσωρεύεται γρήγορα, προκαλώντας κόπωση, θολή διάθεση και πονοκέφαλο - τα πρώτα σημάδια της αντίδρασης του οργανισμού.

Τα συμπτώματα στέρησης περιλαμβάνουν κούραση και χαμηλή ενέργεια λόγω της έλλειψης των διεγερτικών επιδράσεων της καφεΐνης, "θολούρα" στο μυαλό, δυσκολία συγκέντρωσης, ευερεθιστότητα, αλλαγές στη διάθεση, δυσκοιλιότητα, μυϊκούς πόνους και συμπτώματα που μοιάζουν με γρίπη, καθώς και μειωμένη αντοχή στον πόνο.

Αν θέλετε να μειώσετε ή να κόψετε την καφεΐνη, προετοιμαστείτε για τις αλλαγές που θα συμβούν στο σώμα σας. Τα συμπτώματα ξεκινούν 12 έως 24 ώρες μετά την τελευταία δόση και κορυφώνονται μεταξύ 20 και 51 ωρών. Έπειτα, βελτιώνονται σταδιακά και συνήθως διαρκούν έως και μια εβδομάδα.

Σύμφωνα με το John Hopkins, «το πώς αντιδρά το σώμα σας εξαρτάται από την ποσότητα καφεΐνης που καταναλώνετε συνήθως, για πόσο καιρό τη χρησιμοποιείτε και πόσο ευαίσθητο είναι το νευρικό σας σύστημα στις αλλαγές στη διέγερση».

Οι ειδικοί τονίζουν ότι το "μαχαίρι" δεν είναι η λύση. Μειώστε σταδιακά την καφεΐνη, για να αποφύγετε τον πόνο. Ξεκινήστε μειώνοντας από τρεις καφέδες την ημέρα σε δύο για μία εβδομάδα, την επόμενη εβδομάδα έναν, και την μεθεπόμενη κανέναν. Οι περισσότερες συστάσεις είναι να μειώνετε σταδιακά την πρόσληψη καφεΐνης σε διάστημα δύο έως έξι εβδομάδων, για να αποφύγετε τα συμπτώματα στέρησης.

Για να μειώσετε τα συμπτώματα στέρησης, οι επαγγελματίες υγείας προτείνουν τη χρήση αναλγητικών χωρίς συνταγή, την καλή ενυδάτωση, την εφαρμογή λαδιού μέντας στο μέτωπο και τους κροτάφους για ανακούφιση από τον πόνο, την ξεκούραση και την αύξηση των φυτικών ινών στη διατροφή για την αποφυγή της δυσκοιλιότητας.