Η ηλεκτρική διασύνδεση Ελλάδας – Κύπρου (Great Sea Interconnector) βρίσκεται σε κρίσιμο σημείο, με τις τελευταίες εξελίξεις να επιβεβαιώνουν την εικόνα αδιεξόδου. Η Λευκωσία φαίνεται να αποστασιοποιείται από το έργο, προκαλώντας την ενόχληση της Κομισιόν, ενώ παράλληλα αποκαλύπτεται έρευνα της Ευρωπαϊκής Εισαγγελίας.

Η Αθήνα, από την πλευρά της, τηρεί αποστάσεις από την κατάσταση στη Λευκωσία, για την οποία υπάρχει εκνευρισμός και στις Βρυξέλλες. Συγκεκριμένα, η εισαγγελική έρευνα, η οποία επιβεβαιώνεται από τις Βρυξέλλες, εστιάζει στην περίοδο πριν από τον Οκτώβριο του 2023, όταν ο ΑΔΜΗΕ εξαγόρασε τον Euroasia Interconnector, δηλαδή την εταιρεία του προηγούμενου Κύπριου επικεφαλής του έργου. Αυτό, αναπόφευκτα, επιβαρύνει το κλίμα και τη διάθεση για την προώθηση του έργου, εν μέσω σκανδαλολογίας και εκκρεμότητας ανασχηματισμού στην Κύπρο.

Ο κυβερνητικός εκπρόσωπος Παύλος Μαρινάκης δήλωσε ότι η Αθήνα δεν γνωρίζει τις λεπτομέρειες της έρευνας. «Στην ελληνική κυβέρνηση δεν έχει περιέλθει η οποιαδήποτε όχληση της Ευρωπαϊκής Εισαγγελίας σχετικά με τον GSI. Θέλω και αυτό να το πω διά αυτού του βήματος». Πρόσθεσε ότι η ελληνική πλευρά θα ζητήσει ενημέρωση από την Κυπριακή Δημοκρατία, τονίζοντας παράλληλα τη στήριξη της Αθήνας στο έργο, με προτεραιότητα όμως την προστασία των χρημάτων των Ελλήνων φορολογουμένων.

Από τις Βρυξέλλες, τονίζεται ότι «περαιτέρω καθυστέρηση είναι εις βάρος των εμπλεκομένων μερών και ειδικά της Κύπρου». Η Κομισιόν αναμένει την ταχύτερη δυνατή υλοποίηση του έργου, καθώς η Κύπρος είναι ο κύριος ωφελούμενος. Αρμόδιες πηγές μετέφεραν στην «Κ» την ενόχληση των Βρυξελλών για τις αντικρουόμενες δηλώσεις από τη Λευκωσία σχετικά με τη βιωσιμότητα του GSI. Επιπλέον, ανησυχία υπάρχει για νέες καθυστερήσεις λόγω της έρευνας της Ευρωπαϊκής Εισαγγελίας, την οποία αποκάλυψε ο πρόεδρος της Κυπριακής Δημοκρατίας Νίκος Χριστοδουλίδης.

Η Ευρωπαϊκή Εισαγγελία (EPPO) επιβεβαίωσε στην «Κ» ότι διερευνά πιθανά ποινικά αδικήματα σχετικά με το έργο ύψους 1,9 δισ. ευρώ, το οποίο χρηματοδοτείται από την Ε.Ε., χωρίς να παρέχει περισσότερες λεπτομέρειες για να μην τεθεί σε κίνδυνο το αποτέλεσμα της έρευνας. Σε γραπτή απάντησή της, η υπηρεσία ανέφερε ότι «μπορεί να επιβεβαιώσει ότι διεξάγει έρευνα».

Σύμφωνα με πληροφορίες, η επιστολή προς τη Λευκωσία ήταν σύντομη και αφορούσε καταγγελίες για πτυχές του έργου, χωρίς να διευκρινίζονται οι εμπλεκόμενοι φορείς και πρόσωπα. Στις Βρυξέλλες επικρατεί δυσαρέσκεια για ενδεχόμενες νέες καθυστερήσεις, ενώ ερωτήματα προκαλούν οι δηλώσεις του Κύπριου υπουργού Οικονομικών Μάκη Κεραυνού σχετικά με τη μη βιωσιμότητα του GSI, καθώς η Κομισιόν δεν έχει λάβει τις σχετικές μελέτες. Οι ίδιες πηγές τόνισαν ότι το έργο θα βγάλει το τελευταίο κράτος-μέλος της Ε.Ε. από την ενεργειακή απομόνωση.

Η δυσαρέσκεια της Κομισιόν φάνηκε και στις δηλώσεις της αρμόδιας εκπροσώπου Αννα-Κάιζα Ιτκόνεν, η οποία χαρακτήρισε το έργο GSI «υψίστης στρατηγικής σημασίας για την Ε.Ε.». Διευκρίνισε ότι το έργο είναι οικονομικά βιώσιμο, καθώς έχει υποβληθεί σε διεξοδικό έλεγχο για να θεωρηθεί επιλέξιμο για χρηματοδότηση. Η εκπρόσωπος τόνισε ότι «οποιαδήποτε περαιτέρω καθυστέρηση είναι εις βάρος των εμπλεκομένων μερών και ιδιαίτερα της Κύπρου», επισημαίνοντας την ευθύνη όλων των φορέων να τηρήσουν τις δεσμεύσεις τους.