Πάνω από 8 στους 10 καταναλωτές στη Θεσσαλονίκη (85%) θα ήταν πρόθυμοι να επιλέξουν προϊόν με vegan επισήμανση, υπό την προϋπόθεση ότι η τιμή και η ποιότητα θα ήταν αντίστοιχες με ένα συμβατικό προϊόν. Ωστόσο, το 45% αυτών θεωρεί εμπόδιο την περιορισμένη διαθεσιμότητα τέτοιων προϊόντων, ενώ το 39% αναφέρει το υψηλό κόστος ως αποτρεπτικό παράγοντα.

Οι καταναλωτές επιθυμούν μεγαλύτερη διαφάνεια, επαρκή ενημέρωση και εδραίωση σχέσης εμπιστοσύνης με τις επιχειρήσεις. Πάνω από τους μισούς (54%) δηλώνουν ότι δυσκολεύονται να αναγνωρίσουν με βεβαιότητα συστατικά ζωικής προέλευσης σε καλλυντικά προϊόντα.

Το 68% των συμμετεχόντων θεωρεί σημαντική την πιστοποίηση από ανεξάρτητο φορέα, προκειμένου να διασφαλιστεί η αντικειμενικότητα του χαρακτηρισμού «vegan». Παρόλο που το 70% των ερωτηθέντων έχει δει ετικέτες ή πιστοποιήσεις vegan σε καλλυντικά, μόνο το 26% γνωρίζει ότι ο όρος «vegan» σημαίνει πλήρη απουσία ζωικών συστατικών και μη διεξαγωγή δοκιμών σε ζώα. Αυτό αποκαλύπτει ένα σημαντικό χάσμα στην επικοινωνία μεταξύ παραγωγών, πωλητών και καταναλωτών, υπογραμμίζοντας την ανάγκη για πιο στοχευμένη ενημέρωση.

Τα παραπάνω στοιχεία προέρχονται από έρευνα του Συλλόγου Ελλήνων Χορτοφάγων (HellasVeg), σχετικά με τις καταναλωτικές συμπεριφορές και τάσεις στην αγορά της Θεσσαλονίκης, ειδικά για τα vegan καλλυντικά. Η έρευνα πραγματοποιήθηκε σε συνεργασία με φοιτητές του Πανεπιστημίου Worcester Polytechnic Institute (WPI) της Μασαχουσέτης (ΗΠΑ). Τέσσερις φοιτητές και δύο καθηγητές, στο πλαίσιο του προγράμματος «Interactive Qualifying Project – IQP Program” του WPI», επισκέφτηκαν τη Θεσσαλονίκη από 17 Μαρτίου 2025 έως 7 Μαΐου 2025 και διεξήγαγαν εθελοντικά ποσοτική έρευνα σε 122 καταναλωτές και ποιοτική σε επτά επαγγελματίες του κλάδου (δερματολόγους, ποδολόγους, λιανοπωλητές και κατασκευαστές καλλυντικών). Επιπλέον, κατέγραψαν τη διαθεσιμότητα vegan καλλυντικών σε 23 εταιρείες που δραστηριοποιούνται στους τομείς των φαρμακευτικών προϊόντων, περιποίησης προσώπου και δέρματος, καθώς και των καλλυντικών γενικότερα.

Η ηθική και η οικολογική συνείδηση αποτελούν σημαντικούς παράγοντες για τους Θεσσαλονικείς που επιλέγουν vegan καλλυντικά. Τα κυριότερα κίνητρά τους είναι η ηθική απέναντι στα ζώα (61%), η προστασία του περιβάλλοντος (56%) και τα οφέλη για την υγεία (55%). Επιπλέον, το 70% των ερωτηθέντων δήλωσαν ότι τους απασχολεί αρκετά έως πολύ η χρήση ζωικών συστατικών στα καλλυντικά, ενώ το 50% ανησυχούν για τις δοκιμές καλλυντικών σε ζώα.

Ενώ η αγορά των vegan καλλυντικών δείχνει αυξημένη ζήτηση, η ανάπτυξή της δυσχεραίνεται από διάφορα εμπόδια. Το 85% των ερωτηθέντων θα προτιμούσε ένα προϊόν με σαφή vegan επισήμανση, εφόσον η τιμή και η ποιότητα ήταν ίδιες με ένα συμβατικό προϊόν. Ωστόσο, το 45% αυτών εντοπίζει ως πρόβλημα την περιορισμένη διαθεσιμότητα, ενώ το 39% αναφέρει το υψηλό κόστος. Αυτό υπογραμμίζει την ανάγκη για μεγαλύτερη προσβασιμότητα στην αγορά.

Η ποιοτική έρευνα, μέσω συνεντεύξεων με επαγγελματίες του κλάδου, έδειξε ότι το ενδιαφέρον για vegan προϊόντα αυξήθηκε μετά την πανδημία, ιδιαίτερα στις νεότερες γενιές (Gen Z & Millennials), που στρέφονται σε πιο ηθικές, υγιεινές και βιώσιμες επιλογές. Ωστόσο, ένα βασικό εμπόδιο στην προώθηση των vegan καλλυντικών είναι η αντίληψη ότι τα προϊόντα αυτά είναι λιγότερο αποτελεσματικά από τα συμβατικά, κυρίως όσον αφορά το μακιγιάζ και την περιποίηση μαλλιών. Επιπλέον, υπάρχει σύγχυση σχετικά με τον όρο «vegan», καθώς πολλοί καταναλωτές τον μπερδεύουν με όρους όπως «cruelty free», «οργανικό» ή «φυσικό».

Από τις απογραφές των vegan καλλυντικών προέκυψε ότι μόνο τρεις από τις 23 καταγεγραμμένες μάρκες σε πολυκαταστήματα διαθέτουν πιστοποιημένα vegan προϊόντα, ενώ πολλές χρησιμοποιούν ανακριβή σήμανση και πρακτικές «greenwashing», δημιουργώντας ψευδείς εντυπώσεις για τον περιβαλλοντικό τους αντίκτυπο.

«Ο Σύλλογος Ελλήνων Χορτοφάγων HellasVeg, παρακολουθώντας δυναμικά τις εξελίξεις στον κλάδο της βιομηχανίας των vegan καλλυντικών αλλά και τις σύγχρονες αγοραστικές τάσεις και προκλήσεις, καλεί τους καταναλωτές να αναζητούν πιστοποιήσεις ανεξάρτητων φορέων και να ενημερώνονται υπεύθυνα πριν τις αγορές τους. Παράλληλα, καλεί τις επιχειρήσεις να υιοθετήσουν αυστηρά κριτήρια διαφάνειας και αυθεντικότητας στις vegan σειρές προϊόντων τους. Η έρευνα αυτή έρχεται να ενισχύσει την προσπάθεια για μια πιο ηθική και βιώσιμη αγορά καλλυντικών στην Ελλάδα, τοποθετώντας την Θεσσαλονίκη στο επίκεντρο ενός ανερχόμενου κινήματος που συνδυάζει περιβαλλοντική υπευθυνότητα, ηθική στάση και καινοτομία» τονίζεται σε σχετική ανακοίνωση.