Η ετήσια σύνοδος κορυφής του Οργανισμού Συνεργασίας της Σαγκάης (SCO) ολοκληρώθηκε στην Τιαντζίν, αφήνοντας ισχυρές ενδείξεις για την εμβάθυνση των σχέσεων μεταξύ των μελών της. Σε μια εποχή που οι εμπορικές πολιτικές και οι δασμοί των ΗΠΑ προκαλούν αναταράξεις στην παγκόσμια οικονομία, η σύνοδος αυτή, σύμφωνα με το CNBC, φάνηκε να σηματοδοτεί μια νέα εποχή.

Η διήμερη εκδήλωση, στην οποία συμμετείχαν περισσότεροι από 20 ηγέτες μη δυτικών χωρών, ερμηνεύτηκε ως μια σαφής επίδειξη της φιλοδοξίας του Πεκίνου να εδραιώσει μια νέα παγκόσμια τάξη ασφάλειας και οικονομίας, η οποία θα αμφισβητεί ευθέως την κυριαρχία των ΗΠΑ.

Ο Κινέζος Πρόεδρος Σι Τζινπίνγκ, εξαπολύοντας δριμεία επίθεση στην εκστρατεία δασμών του Προέδρου των ΗΠΑ Ντόναλντ Τραμπ, τόνισε στην εναρκτήρια ομιλία του ότι «οι σκιές της νοοτροπίας του Ψυχρού Πολέμου και της εκφοβιστικής συμπεριφοράς δεν έχουν διαλυθεί, ενώ νέες προκλήσεις συσσωρεύονται». Ο Σι δήλωσε ότι ο κόσμος εισέρχεται σε «μια νέα φάση αναταραχής» και ότι η παγκόσμια διακυβέρνηση βρίσκεται σε «νέο σταυροδρόμι», καλώντας σε συντονισμένες προσπάθειες για την οικοδόμηση ενός «πιο δίκαιου και ισορροπημένου πλαισίου διεθνούς διακυβέρνησης».

Ωστόσο, παραμένει αβέβαιο σε ποιο βαθμό θα ευοδωθεί η προσπάθεια του Πεκίνου να αναδιαμορφώσει την παγκόσμια τάξη. Ακολουθούν ορισμένα βασικά συμπεράσματα από τη σύνοδο κορυφής του SCO:

Ο Ινδός πρωθυπουργός Ναρέντρα Μόντι και ο Κινέζος ομόλογός του Σι Τζινπίνγκ πραγματοποίησαν την πρώτη τους συνάντηση σε κινεζικό έδαφος μετά από επτά χρόνια. Οι δύο ηγέτες εξέφρασαν την κοινή τους επιθυμία να είναι εταίροι και όχι αντίπαλοι, σηματοδοτώντας μια πιθανή βελτίωση στις διμερείς σχέσεις.

Οι ηγέτες των δύο πιο πυκνοκατοικημένων χωρών του κόσμου, που αντιπροσωπεύουν περίπου 2,8 δισεκατομμύρια ανθρώπους, δεσμεύτηκαν να ενισχύσουν τη συνεργασία τους και να εργαστούν για την επίλυση της μακροχρόνιας διαμάχης τους για τα σύνορα.

Η προσέγγιση αυτή έρχεται σε μια κρίσιμη στιγμή, καθώς και οι δύο χώρες βρίσκονται αντιμέτωπες με πιέσεις λόγω των υψηλών δασμών που επιβάλλουν οι ΗΠΑ. Όπως δήλωσε η Γουέντι Κάτλερ, ανώτερη αντιπρόεδρος του Asia Society Policy Institute, «Ο Μόντι και ο Σι χρησιμοποίησαν όλες τις διπλωματικές δηλώσεις που είχαν στη διάθεσή τους για να σηματοδοτήσουν μια νέα δέσμευση... εν μέρει λόγω των υψηλών δασμών που επέβαλε ο Τραμπ και στις δύο χώρες».

Ωστόσο, η Ινδία παραμένει επιφυλακτική απέναντι στην εισροή φθηνών κινεζικών εισαγωγών που απειλούν τις εγχώριες βιομηχανίες της, ενώ οι συνοριακές διαφορές παραμένουν άλυτες. Επιπλέον, οι σχέσεις της Κίνας με το Πακιστάν εξακολουθούν να αποτελούν σημείο τριβής στις σχέσεις μεταξύ Νέου Δελχί και Πεκίνου.

Η Κάτλερ υπογράμμισε ότι «η βελτίωση των εμπορικών σχέσεων δεν θα είναι εύκολη», σημειώνοντας ότι το Νέο Δελχί είναι πιθανό να διατηρήσει τα περιοριστικά μέτρα μετά από μια σειρά υποθέσεων αντιντάμπινγκ κατά των κινεζικών εισαγωγών.

Στο περιθώριο της συνόδου, ο Σι, ο Μόντι και ο Ρώσος πρόεδρος Βλαντίμιρ Πούτιν απαθανατίστηκαν σε φιλικό κλίμα, να γελάνε μαζί. Αυτή η εικόνα αποκτά ιδιαίτερη σημασία, καθώς οι ΗΠΑ κατηγορούν την Ινδία και την Κίνα ότι ενισχύουν τον πόλεμο της Μόσχας κατά της Ουκρανίας.

Είναι αξιοσημείωτο ότι η Ινδία έχει βρεθεί στο στόχαστρο των υψηλών δασμών του Τραμπ, το Κρεμλίνο έχει αψηφήσει τις πιέσεις της Ουάσιγκτον για ειρήνη στην Ουκρανία και το Πεκίνο συνεχίζει να διαφωνεί με τις ΗΠΑ σε διάφορα ζητήματα, όπως το εμπόριο, η τεχνολογία και η γεωπολιτική.

Ο συμβολισμός της συνάντησης των τριών ηγετών υπογραμμίζει την προσφορά της Κίνας ως εναλλακτικής επιλογής έναντι των ΗΠΑ ως εταίρου. Ο Τζέρεμι Τσαν, ανώτερος αναλυτής του Eurasia Group, δήλωσε ότι ο Τραμπ «δίνει νέα πνοή» στη σύνοδο κορυφής, προσφέροντας στην Κίνα την ευκαιρία να παρουσιάσει τη διπλωματία της ως πιο αξιόπιστη από αυτή της Ουάσιγκτον.

Ο Μόντι διαβεβαίωσε τον Ρώσο ομόλογό του ότι η Ινδία και η Ρωσία στέκονται δίπλα-δίπλα ακόμη και σε δύσκολες στιγμές, ενώ ο Πούτιν αποκάλεσε τον Μόντι «αγαπητό φίλο» του, περιγράφοντας τις σχέσεις τους ως «φιλικές». Επιπλέον, ο Μόντι δημοσίευσε μια φωτογραφία του με τον Πούτιν μέσα στη θωρακισμένη λιμουζίνα Aurus του Ρώσου ηγέτη.

Ο Τσαν υποστήριξε ότι «Η Ινδία χρησιμοποιεί αυτό το γεγονός για να στείλει έμμεσα ένα μήνυμα στην Ουάσιγκτον, ότι διαθέτει στρατηγικές επιλογές, όχι μόνο στο Πεκίνο, αλλά και στη Μόσχα». Για τη Ρωσία, η SCO παραμένει μία από τις λίγες διεθνείς πλατφόρμες όπου ο Πούτιν δεν βρίσκεται σε αμυντική θέση, αναδεικνύοντας τους διαρκείς δεσμούς της Μόσχας με σημαντικούς ασιατικούς εταίρους, παρά τις δυτικές κυρώσεις.

Στο πλαίσιο της συνόδου, τα μέλη του SCO επιβεβαίωσαν τις δεσμεύσεις τους για την ενίσχυση της συνεργασίας στον τομέα της τεχνητής νοημοσύνης, υπογραμμίζοντας «τα ίσα δικαιώματα όλων των χωρών να αναπτύσσουν και να χρησιμοποιούν την τεχνητή νοημοσύνη».

Η εξέλιξη αυτή έρχεται αμέσως μετά τις δηλώσεις του Κινέζου πρωθυπουργού Λι Τσιανγκ σε άλλη διάσκεψη για την τεχνητή νοημοσύνη που πραγματοποιήθηκε τον περασμένο μήνα στη Σαγκάη, όπου πρότεινε τη δημιουργία ενός οργανισμού για τον συντονισμό των παγκόσμιων προσπαθειών για τη ρύθμιση της ταχέως εξελισσόμενης τεχνολογίας τεχνητής νοημοσύνης.

Τα μέλη του SCO, σε κοινή δήλωση, δεσμεύτηκαν να συνεργαστούν για τη μείωση των κινδύνων και τη βελτίωση της ασφάλειας και της υπευθυνότητας της τεχνητής νοημοσύνης προς όφελος της ανθρωπότητας, ενώ δεσμεύτηκαν να εφαρμόσουν και έναν οδικό χάρτη για την κοινή συνεργασία και ανάπτυξη στον τομέα της τεχνητής νοημοσύνης.

Σε δήλωση μετά το Φόρουμ Συνεργασίας για την Τεχνητή Νοημοσύνη που πραγματοποιήθηκε τον Μάιο, το Πεκίνο κάλεσε τα κράτη μέλη να συνεργαστούν για τη δημιουργία ενός κέντρου συνεργασίας για την εφαρμογή της τεχνητής νοημοσύνης, ενώ δεσμεύτηκε να προωθήσει μοντέλα τεχνητής νοημοσύνης ανοιχτού κώδικα και να μοιραστεί προηγμένες τεχνολογίες.

Επιπλέον, ορισμένα κράτη μέλη συμφώνησαν να ιδρύσουν μια αναπτυξιακή τράπεζα SCO, κάτι που θα αποτελούσε σημαντικό βήμα προς την επίτευξη του μακροπρόθεσμου στόχου της ένωσης για τη δημιουργία ενός εναλλακτικού συστήματος πληρωμών που θα μειώσει την εξάρτηση από το αμερικανικό δολάριο.

Η Κίνα κατέχει τη μερίδα του λέοντος στην Asian Infrastructure Investment Bank (AIIB), η οποία ιδρύθηκε το 2014 με σκοπό τη χρηματοδότηση έργων σε αναπτυσσόμενες χώρες, ως άμεση εναλλακτική λύση προς την Παγκόσμια Τράπεζα και την Ασιατική Τράπεζα Ανάπτυξης.

Ο Στίβεν Οκούν, διευθύνων σύμβουλος της εταιρείας συμβούλων APAC Advisors, δήλωσε ότι, αν και η προτεινόμενη αναπτυξιακή τράπεζα ενδέχεται να μη φτάσει το μέγεθος της AIIB, αντανακλά ωστόσο τη φιλοδοξία του Σι να τοποθετήσει τον εαυτό του ως τον «αρχιτέκτονα» ενός πλαισίου παγκόσμιας διακυβέρνησης υπό την ηγεσία της Κίνας.

Τέλος, το Πεκίνο δεσμεύτηκε να διαθέσει 2 δισεκατομμύρια γουάν (280 εκατομμύρια δολάρια) σε δωρεάν βοήθεια προς τα κράτη μέλη φέτος και επιπλέον 10 δισεκατομμύρια γουάν (1,4 δισεκατομμύρια δολάρια) σε δάνεια προς τα μέλη του οργανισμού τα επόμενα τρία χρόνια.