Η Ρωσία, τους τελευταίους μήνες, επιτέθηκε στην Ουκρανία με τον πύραυλο κρουζ 9M729, μια μυστική εξέλιξη που είχε προκαλέσει την αντίδραση του Ντόναλντ Τραμπ, οδηγώντας τον να αποχωρήσει από τη συμφωνία ελέγχου πυρηνικών όπλων με τη Μόσχα, κατά τη διάρκεια της θητείας του ως προέδρου των ΗΠΑ, σύμφωνα με τον υπουργό Εξωτερικών της Ουκρανίας.

Τα σχόλια του Αντρέι Σιμπίχα αποτελούν την πρώτη επίσημη επιβεβαίωση ότι η Ρωσία χρησιμοποίησε τον πύραυλο 9M729 σε πραγματικές μάχες.

Σύμφωνα με δεύτερο ανώτερο αξιωματούχο της Ουκρανίας, η Ρωσία έχει εκτοξεύσει τον συγκεκριμένο πύραυλο 23 φορές από τον Αύγουστο, ενώ δύο εκτοξεύσεις είχαν καταγραφεί και το 2022.

Το Κρεμλίνο, ωστόσο, παρέπεμψε στο Υπουργείο Άμυνας για σχόλια σχετικά με τις αναφορές για χρήση του 9M729 εναντίον της Ουκρανίας.

Σημειώνεται ότι ο 9M729 ήταν ο λόγος για τον οποίο οι Ηνωμένες Πολιτείες αποσύρθηκαν από τη Συνθήκη για τις Πυρηνικές Δυνάμεις Μεσαίου Βεληνεκούς (INF) το 2019. Η Ουάσινγκτον είχε δηλώσει ότι ο πύραυλος παραβίαζε τη συνθήκη, καθώς μπορούσε να πετάξει πολύ πιο πέρα από το όριο των 500 χλμ., κάτι που η Ρωσία αρνήθηκε.

Σύμφωνα με τον ιστότοπο Missile Threat, ο πύραυλος έχει εμβέλεια 2.500 χλμ και μπορεί να μεταφέρει πυρηνική ή συμβατική κεφαλή.

Μια στρατιωτική πηγή ανέφερε ότι ένας 9M729 που εκτοξεύθηκε από τη Ρωσία στις 5 Οκτωβρίου, διένυσε απόσταση άνω των 1.200 χιλιομέτρων προτού προσγειωθεί στην Ουκρανία.

Ο Σιμπίχα δήλωσε ότι «η χρήση του 9M729 από τη Ρωσία εναντίον της Ουκρανίας τους τελευταίους μήνες, αποδεικνύει την έλλειψη σεβασμού του Πούτιν προς τις Ηνωμένες Πολιτείες και τις διπλωματικές προσπάθειες του προέδρου Τραμπ να τερματίσει τον πόλεμο της Ρωσίας εναντίον της Ουκρανίας».

Σε δηλώσεις του στο Reuters, ανέφερε ότι το Κίεβο υποστηρίζει τις ειρηνευτικές προτάσεις του Τραμπ και ότι η Ρωσία πρέπει να υποστεί τη μέγιστη πίεση για να επιτευχθεί η ειρήνη. Επίσης, τόνισε ότι η ενίσχυση της δύναμης μακράς εμβέλειας της Ουκρανίας θα βοηθούσε να πείσει τη Μόσχα να τερματίσει τον πόλεμο.

Η Ουκρανία έχει ζητήσει από την Ουάσινγκτον να της παράσχει πυραύλους Tomahawk μακράς εμβέλειας, οι οποίοι δεν απαγορεύονταν από τη Συνθήκη INF, καθώς εκτοξεύονταν μόνο από τη θάλασσα εκείνη την εποχή.

Δυτικοί στρατιωτικοί αναλυτές σημειώνουν ότι η χρήση του 9M729 επεκτείνει το οπλοστάσιο της Ρωσίας με όπλα μακράς εμβέλειας και ταιριάζει με το μοτίβο της Μόσχας να στέλνει απειλητικά μηνύματα προς την Ευρώπη, ενώ ο Τραμπ επιδιώκει μια ειρηνευτική λύση.

Ο William Alberque, ανώτερος συνεργάτης του think tank Pacific Forum, δήλωσε ότι «νομίζω ότι ο Πούτιν προσπαθεί να αυξήσει την πίεση ως μέρος των διαπραγματεύσεων για την Ουκρανία», προσθέτοντας ότι ο 9M729 σχεδιάστηκε για να χτυπά στόχους στην Ευρώπη.

Η Ρωσία δοκίμασε την περασμένη εβδομάδα τον πυρηνικό πύραυλο κρουζ Burevestnik και την Τετάρτη ανακοίνωσε ότι δοκίμασε μια πυρηνική τορπίλη με το όνομα Poseidon.

Ο Λευκός Οίκος δεν έχει προβεί σε σχόλια σχετικά με τη χρήση του 9M729 από τη Ρωσία.

Αφού οι ΗΠΑ αποχώρησαν από τη συνθήκη INF, η οποία απαγόρευε τους πυραύλους εδάφους-εδάφους με βεληνεκές 500-5.500 χλμ., η Ρωσία κήρυξε μορατόριουμ στην ανάπτυξη πυραύλων μεσαίου βεληνεκούς. Ωστόσο, η Δύση υποστήριξε ότι η Ρωσία είχε ήδη αναπτύξει αρκετούς 9M729 πυραύλους.

Στις 4 Αυγούστου, λίγο πριν χρησιμοποιήσει τους πυραύλους στην Ουκρανία, η Ρωσία δήλωσε ότι δεν θα περιορίζει πλέον τα σημεία όπου αναπτύσσει πυραύλους εμβέλειας INF που μπορούν να μεταφέρουν πυρηνικές κεφαλές.

Ο Τζον Φόρμαν, πρώην Βρετανός αμυντικός ακόλουθος στη Μόσχα και το Κίεβο, δήλωσε ότι «αν αποδειχθεί ότι η Ρωσία χρησιμοποιεί πυραύλους εμβέλειας INF, οι οποίοι θα μπορούσαν εύκολα να είναι πυρηνικοί, στην Ουκρανία, τότε αυτό αποτελεί ζήτημα για την ευρωπαϊκή ασφάλεια, όχι μόνο για την Ουκρανία».

Η Ρωσία διαθέτει διάφορους τύπους πυραύλων που μπορούν να φτάσουν σε όλη την Ουκρανία, συμπεριλαμβανομένων των Kalibr που εκτοξεύονται από τη θάλασσα και των Kh-101 που εκτοξεύονται από τον αέρα. Όμως, ο Τζέφρι Λιούις, μελετητής παγκόσμιας ασφάλειας στο Middlebury College, δήλωσε ότι ο 9M729 προσφέρει κάτι διαφορετικό.

Ο Λιούις σημείωσε ότι «αυτό τους δίνει ελαφρώς διαφορετικούς άξονες επίθεσης, κάτι που δυσκολεύει τις αεροπορικές άμυνες, και αυξάνει τον αριθμό των πυραύλων που είναι διαθέσιμοι στους Ρώσους».

Η INF απαγόρευε τους πυραύλους που εκτοξεύονται από το έδαφος, επειδή οι εκτοξευτές είναι κινητοί και σχετικά εύκολο να κρυφτούν.

Ο Douglas Barrie, ανώτερος ερευνητής για τη στρατιωτική αεροδιαστημική στο Διεθνές Ινστιτούτο Στρατηγικών Μελετών, εκτίμησε ότι η Ρωσία θα μπορούσε να χρησιμοποιήσει τον 9M729 για να πραγματοποιήσει επιθέσεις από ασφαλέστερες τοποθεσίες βαθύτερα μέσα στη χώρα.