Μια απλή αλλαγή στον τρόπο που περπατά κανείς μπορεί να μειώσει τον πόνο της οστεοαρθρίτιδας εξίσου αποτελεσματικά με τα φάρμακα και να καθυστερήσει την ανάγκη χειρουργικής επέμβασης στο γόνατο, σύμφωνα με νέα μελέτη του Πανεπιστημίου της Γιούτα. Ειδικότερα, η συγκεκριμένη αλλαγή βάδισης μπορεί να καθυστερήσει την ανάγκη για αντικατάσταση της άρθρωσης.

Η οστεοαρθρίτιδα, μια εκφυλιστική νόσος των αρθρώσεων που ταλαιπωρεί σχεδόν το ένα τέταρτο των ενηλίκων, αποτελεί μία από τις κύριες αιτίες αναπηρίας παγκοσμίως. Προκαλείται όταν ο χόνδρος που προστατεύει τα άκρα των οστών φθείρεται, προκαλώντας έντονο πόνο, δυσκαμψία και περιορισμένη κινητικότητα. Μέχρι σήμερα, δεν υπάρχει θεραπεία που να αντιστρέφει αυτή τη βλάβη, με τις διαθέσιμες επιλογές να επικεντρώνονται στη φαρμακευτική διαχείριση του πόνου και, τελικά, στην αντικατάσταση της άρθρωσης.

Ερευνητές του Πανεπιστημίου της Γιούτα ανακάλυψαν ότι η εκπαίδευση βάδισης (gait retraining) μπορεί να αποτελέσει μια μη φαρμακευτική εναλλακτική λύση. Σε μια δοκιμή που διήρκεσε ένα έτος, μικρές αλλαγές στη γωνία του ποδιού προσέφεραν ανακούφιση ισάξια με τα φάρμακα και επιβράδυναν τη φθορά του χόνδρου, σύμφωνα με δημοσίευμα του «The Lancet Rheumatology».

Όπως εξήγησε ο Scott Uhlrich, ένας από τους συγγραφείς της μελέτης: «Γνωρίζουμε ότι στα άτομα με οστεοαρθρίτιδα, τα αυξημένα φορτία στο γόνατο επιταχύνουν την εξέλιξη της νόσου και ότι η αλλαγή στη γωνία του ποδιού μπορεί να μειώσει αυτό το φορτίο». Ο ίδιος πρόσθεσε ότι «η ιδέα μιας βιομηχανικής παρέμβασης δεν είναι καινούρια, αλλά μέχρι σήμερα δεν υπήρχαν τυχαιοποιημένες, ελεγχόμενες με placebo μελέτες που να αποδεικνύουν την αποτελεσματικότητά της».

Οι ερευνητές επικεντρώθηκαν σε ασθενείς με ήπια έως μέτρια οστεοαρθρίτιδα στο εσωτερικό του γόνατος. Για κάθε συμμετέχοντα καθορίστηκε το βέλτιστο «νέο περπάτημα», λαμβάνοντας υπόψη το φυσικό τους βηματισμό και την απόκριση του γόνατος στη νέα γωνία.

Σύμφωνα με τον Dr. Uhlrich, «ακολουθήσαμε μια εξατομικευμένη προσέγγιση στην επιλογή του νέου τρόπου βάδισης, γεγονός που βελτίωσε την αποφόρτιση του γόνατος και πιθανότατα συνέβαλε στη μείωση του πόνου και της φθοράς του χόνδρου».

Οι συμμετέχοντες παρακολούθησαν έξι εβδομαδιαίες συνεδρίες, κατά τις οποίες χρησιμοποιήθηκε μια συσκευή που έδινε δονήσεις στο καλάμι για να καθοδηγήσει σωστά τη γωνία του ποδιού. Στη συνέχεια, εξασκούνταν τουλάχιστον 20 λεπτά καθημερινά, με σκοπό να ενσωματώσουν τον νέο τρόπο βάδισης.

Έναν χρόνο αργότερα, οι ασθενείς ανέφεραν μείωση του πόνου και εμφάνισαν μικρότερη φθορά του χόνδρου στις μαγνητικές τομογραφίες, σε σύγκριση με την ομάδα ελέγχου.

«Με τις μαγνητικές τομογραφίες είδαμε πιο αργή υποβάθμιση ενός δείκτη υγείας του χόνδρου στην ομάδα της παρέμβασης, κάτι ιδιαίτερα ενθαρρυντικό», δήλωσε ο Uhlrich. Επίσης, τόνισε ότι «η μείωση του πόνου ήταν συγκρίσιμη με τα αποτελέσματα που αναμένουμε από παυσίπονα όπως η ιβουπροφαίνη, ακόμη και από ισχυρότερα φάρμακα, όπως το OxyContin».

Κατά τον Uhlrich, το μεγάλο πλεονέκτημα αυτής της προσέγγισης είναι ότι οι ασθενείς μπορούν να διατηρήσουν την παρέμβαση για μεγάλο χρονικό διάστημα. «Ειδικά για ανθρώπους 30, 40 ή 50 ετών, η οστεοαρθρίτιδα μπορεί να σημαίνει δεκαετίες διαχείρισης πόνου πριν προταθεί η αντικατάσταση άρθρωσης. Η συγκεκριμένη μέθοδος θα μπορούσε να καλύψει αυτό το τεράστιο θεραπευτικό κενό».

Οι επιστήμονες εργάζονται ήδη για να απλοποιήσουν τη διαδικασία και να την εντάξουν στην καθημερινή κλινική πρακτική, αξιοποιώντας φορητή τεχνολογία, όπως αισθητήρες κινητών τηλεφώνων και «έξυπνα παπούτσια».