Το δάνειο των 140 δισεκατομμυρίων ευρώ της Ευρωπαϊκής Ένωσης προς την Ουκρανία βρίσκεται σε αβεβαιότητα και πιθανότατα θα καθυστερήσει τουλάχιστον δύο μήνες. Η άρνηση του ηγέτη μιας από τις μεγαλύτερες χώρες της Ένωσης να συμφωνήσει στη χρηματοδότηση μέσω δεσμευμένων ρωσικών περιουσιακών στοιχείων έχει προκαλέσει προβληματισμό.

Το Βέλγιο, γνωστό για την ικανότητά του να επιτυγχάνει συμβιβασμούς, κατάφερε να «αποδυναμώσει» σημαντικά το τελικό κείμενο της Συνόδου Κορυφής στις Βρυξέλλες. Η απόφαση για το αν θα προχωρήσει το σχέδιο μετατέθηκε για την επόμενη σύνοδο, δημιουργώντας αμφιβολίες σχετικά με τη δέσμευση της Ένωσης προς το Κίεβο.

Σύμφωνα με ρεπορτάζ του Politico, o πρωθυπουργός Μπαρτ Ντε Βέβερ, δέχεται πιέσεις στο εσωτερικό της χώρας, καθώς υποστηρίζει ότι το εγχείρημα ενέχει τεράστιους οικονομικούς και νομικούς κινδύνους για το Βέλγιο, όπου φυλάσσεται το μεγαλύτερο μέρος των δεσμευμένων ρωσικών περιουσιακών στοιχείων. Οι Ευρωπαίοι ηγέτες εξέφρασαν κατανόηση για τις ανησυχίες του, αλλά δεν κατάφεραν να τον πείσουν να αλλάξει στάση.

«Είναι κάπως πικρό να μας παρουσιάζουν τώρα ως τη "δύσκολη" χώρα», δήλωσε ο Ντε Βέβερ στους δημοσιογράφους, χαρακτηρίζοντας την ιδέα να επιβαρυνθούν οι Βέλγοι φορολογούμενοι ως «εντελώς παράλογη».

Η αμφίσημη στάση του Ντόναλντ Τραμπ απέναντι στη ρωσική εισβολή στην Ουκρανία έχει μεταθέσει το βάρος στην Ευρώπη να ενισχύσει τη στήριξή της προς το Κίεβο. Παρόλο που αυτή την εβδομάδα επέβαλε κυρώσεις στις δύο μεγαλύτερες ρωσικές πετρελαϊκές εταιρείες, η στάση του παραμένει αμφίσημη. Για χρόνια, οι ευρωπαϊκές κυβερνήσεις και η ΕΚΤ θεωρούσαν αδιανόητη τη χρήση ρωσικών περιουσιακών στοιχείων για τη χρηματοδότηση της άμυνας και της ανοικοδόμησης της Ουκρανίας. Ωστόσο, αυτό το ενδεχόμενο έχει πλέον τεθεί σοβαρά στο τραπέζι, καθώς ο πόλεμος συνεχίζεται.

Η ΕΕ ήλπιζε να δώσει στην Ευρωπαϊκή Επιτροπή σαφή εντολή να προχωρήσει στην κατάρτιση νομικής πρότασης για το δάνειο, ενδεχομένως μέσα στην επόμενη εβδομάδα. Ωστόσο, ο Ντε Βέβερ εμπόδισε αυτή την εξέλιξη.

Μετά από μια ολόκληρη μέρα έντονων διαπραγματεύσεων, οι συνομιλίες έφτασαν σε αδιέξοδο, πριν επαναληφθούν αργά το βράδυ, αφού οι σύμβουλοι των ηγετών συνέταξαν μια πιο «ουδέτερη» διατύπωση. Ο Βέλγος πρωθυπουργός επέτρεψε να αναφέρεται στο τελικό ανακοινωθέν μόνο ότι δεν θα σταθεί εμπόδιο στην περαιτέρω διερεύνηση της ιδέας χρήσης των ρωσικών περιουσιακών στοιχείων από την Επιτροπή. Αυτό απέχει πολύ από τις προσδοκίες του Κιέβου.

«Είναι ένα αρκετά ισορροπημένο κείμενο ώστε να επιτρέπει διαφορετικές ερμηνείες, έτσι ώστε κάθε χώρα να μπορεί να το παρουσιάσει με τρόπο που τη βολεύει», δήλωσε Ευρωπαίος διπλωμάτης που συμμετείχε στις συζητήσεις.

Η έκβαση αυτή αναζωπύρωσε τα ερωτήματα για τη σταθερότητα της ευρωπαϊκής στήριξης προς την Ουκρανία, καθώς ο πόλεμος πλησιάζει στην τέταρτη χρονιά του.

Το σχέδιο «δεν έχει ταφεί», δήλωσε ο Γάλλος πρόεδρος Εμανουέλ Μακρόν. «Συζητήσαμε τεχνικές λεπτομέρειες». Ωστόσο, δεν υπήρχαν εναλλακτικές προτάσεις στο τραπέζι για τη χρηματοδότηση της Ουκρανίας, πρόσθεσε. Η πρόεδρος της ΕΚΤ Κριστίν Λαγκάρντ διαβεβαίωσε τους ηγέτες ότι οι κίνδυνοι που συνδέονται με το δάνειο είναι «διαχειρίσιμοι».

Με δεδομένο ότι το μεγαλύτερο μέρος των δεσμευμένων ρωσικών κεφαλαίων στην Ευρώπη βρίσκεται στην εταιρεία Euroclear, με έδρα τις Βρυξέλλες, Βέλγιο και ΕΕ αναζητούσαν επί μέρες νομική φόρμουλα που να κατευνάσει τις ανησυχίες του Ντε Βέβερ και να επιτρέψει στην Επιτροπή να προχωρήσει. Ενώ τα προηγούμενα προσχέδια του κοινού ανακοινωθέντος ζητούσαν ρητά την κατάθεση νομικής πρότασης, η τελική διατύπωση περιορίστηκε στο να «καλεί την Επιτροπή να παρουσιάσει, το συντομότερο δυνατό, επιλογές για οικονομική στήριξη», μεταθέτοντας την απόφαση για την επόμενη σύνοδο κορυφής τον Δεκέμβριο.

Οι διπλωμάτες εκτιμούν ότι ο Ντε Βέβερ θεωρεί υπερβολικά μεγάλο το ρίσκο, καθώς το Βέλγιο φιλοξενεί τον κύριο φορέα που διαχειρίζεται τα παγωμένα ρωσικά κεφάλαια στην Ευρώπη. Η ακαμψία του αποδίδεται επίσης στις εσωτερικές πολιτικές πιέσεις, καθώς βρίσκεται σε διαπραγματεύσεις για την εξισορρόπηση του βελγικού προϋπολογισμού.

Σύμφωνα με τέσσερις αξιωματούχους της ΕΕ, ο Ντε Βέβερ απέρριψε ακόμη και μια ύστατη πρόταση συμβιβασμού που θα περιλάμβανε ισχυρότερη δέσμευση υπέρ του δανείου.

Πηγή Politico