Από σήμερα, ο νέος Κώδικας Οδικής Κυκλοφορίας (ΚΟΚ) είναι πραγματικότητα, φέρνοντας μαζί του την έννοια της υποτροπής, η οποία αλλάζει ριζικά το τοπίο των κυκλοφοριακών παραβάσεων. Οι ποινές πλέον δεν συμψηφίζονται, αλλά λειτουργούν αθροιστικά για τους παραβάτες.

Κάθε παράβαση καταγράφεται και, σε περίπτωση επανάληψης, η ποινή αυξάνεται σημαντικά, τόσο χρηματικά όσο και διοικητικά, φτάνοντας ακόμα και σε αφαίρεση διπλώματος ή ποινικές διώξεις, ανάλογα με τη σοβαρότητα και τις συνέπειες της παράβασης.

Ας δούμε μερικές από τις σημαντικότερες αλλαγές και τις αντίστοιχες ποινές:

* **Χρήση κινητού τηλεφώνου χωρίς πρόκληση συμβάντος:** Πρόστιμο 350 ευρώ και αφαίρεση άδειας για 30 ημέρες. Στις υποτροπές, η κατάσταση γίνεται ακόμα πιο σοβαρή, ενώ η χρήση κινητού με πρόκληση ατυχήματος επισύρει τις ίδιες ποινές.

* Σε όλες τις περιπτώσεις που προαναφέρθηκαν, υπάρχει εφαρμογή του άρθρου 290Α του Ποινικού Κώδικα για την επικίνδυνη οδήγηση, που μπορεί να οδηγήσει ακόμα και σε ποινές κάθειρξης. Επιπλέον, για τη συγκεκριμένη αξιόποινη πράξη, η έρευνα μπορεί να συμπεριλάβει και την άρση του απορρήτου των επικοινωνιών και των δεδομένων θέσης και κίνησης, σύμφωνα με τις νόμιμες διαδικασίες.

* **Μη χρήση προστατευτικού κράνους:** Πρόστιμο 350 ευρώ και αφαίρεση άδειας για 30 ημέρες. Η μη χρήση κράνους από τον συνεπιβάτη τιμωρείται με πρόστιμο 350 ευρώ τόσο για τον ίδιο όσο και για τον οδηγό, ακόμα και αν αυτός φορούσε κράνος. Οι υποτροπές επισύρουν ακόμα μεγαλύτερες κυρώσεις.

* **Μη χρήση ζώνης ασφαλείας:** Για τον οδηγό, το πρόστιμο είναι 350 ευρώ και αφαίρεση άδειας για 30 ημέρες. Για τον συνεπιβάτη που δεν φορά ζώνη, το πρόστιμο είναι 150 ευρώ, το οποίο επιβάλλεται και στον οδηγό, ακόμα κι αν αυτός φορούσε ζώνη. Οι υποτροπές τιμωρούνται αυστηρότερα.

* **Οδήγηση υπό την επήρεια αλκοόλ:** Εδώ, καθιερώνονται σύγχρονοι τρόποι ανίχνευσης αλκοόλ και άλλων ουσιών, ενώ το όχημα ακινητοποιείται υποχρεωτικά. Για επίπεδα αλκοόλ 0,50 – 0,80 g/l, το πρόστιμο είναι 350 ευρώ και αφαίρεση άδειας για 30 ημέρες. Για 0,80 – 1,10 g/l, το πρόστιμο ανεβαίνει στα 700 ευρώ και η αφαίρεση άδειας στους 90 ημέρες. Όταν το επίπεδο αλκοόλ ξεπερνά το 1,10 g/l, το πρόστιμο εκτοξεύεται στα 1.200 ευρώ, αφαιρείται η άδεια και οι πινακίδες για 180 ημέρες, το όχημα ακινητοποιείται και φυλάσσεται, και επιβάλλεται φυλάκιση από 2 μήνες έως 5 έτη, καθώς και αφαίρεση των στοιχείων κυκλοφορίας του οχήματος για 10 ημέρες – 6 μήνες από το δικαστήριο.

* **Υπέρβαση ορίου ταχύτητας άνω των 50km/h:** Πρόστιμο 700 ευρώ και αφαίρεση διπλώματος για 60 ημέρες. Για ταχύτητες άνω των 200km/h ή συμμετοχή σε «κόντρες», το πρόστιμο αυξάνεται στα 2.000 ευρώ και η αφαίρεση άδειας στον 1 χρόνο.

* **Παραβίαση σηματοδότη:** Πρόστιμο 700 ευρώ και αφαίρεση άδειας για 60 ημέρες.

* **Παραβίαση STOP:** Χωρίς πρόκληση συμβάντος, το πρόστιμο είναι 350 ευρώ και αφαίρεση άδειας για 30 ημέρες. Αν προκληθεί ατύχημα, το πρόστιμο ανεβαίνει στα 700 ευρώ και η αφαίρεση άδειας στους 60 ημέρες.

* **Οδήγηση χωρίς δίπλωμα:** Πρόστιμο 1.000 ευρώ, αφαίρεση άδειας για 1 έτος και φυλάκιση έως 2 έτη. Σε περίπτωση ατυχήματος, εφαρμόζονται οι διατάξεις του Ποινικού Κώδικα για την επικίνδυνη οδήγηση.

* **Παρακώλυση κίνησης σιδηροδρόμων:** Πρόστιμο 1.200 ευρώ, αφαίρεση άδειας για 60 ημέρες, φυλάκιση έως 5 έτη και χρηματική ποινή 2.000 ευρώ.

* **Παρακώλυση δημόσιας συγκοινωνίας:** Η παράνομη στάση ή στάθμευση που εμποδίζει τα οχήματα δημόσιας συγκοινωνίας τιμωρείται με πρόστιμο 350 ευρώ και αφαίρεση της άδειας για 70 ημέρες.

* **Κυκλοφορία ταξί στις λεωφορειολωρίδες:** Επιβάλλεται πρόστιμο 150 ευρώ όταν παραβιάζεται η λεωφορειολωρίδα. Απαγορεύεται η κυκλοφορία ταξί (και έμφορτων) στις λεωφορειολωρίδες με σκοπό την ταχύτητα και την αξιοπιστία των λεωφορείων σε Αθήνα και Θεσσαλονίκη. Εξαιρέσεις αποτελούν η επιβίβαση και αποβίβαση (όταν δεν παρεμποδίζεται λεωφορείο), οι νυχτερινές ώρες, τα ταξί μηδενικών ρύπων και τα ταξί ειδικού τύπου ΑΜΕΑ.

* **Παρκάρισμα σε θέση ΑμεΑ:** Επιβάλλεται αυξημένο διοικητικό πρόστιμο 150 ευρώ και αφαίρεση άδειας οδήγησης και πινακίδων για 60 ημέρες, ενώ το όχημα απομακρύνεται επί τόπου.

Τέλος, το γενικό όριο ταχύτητας των 50 km/h διατηρείται μέχρι την 1η Ιανουαρίου 2026. Μετά από αυτή την ημερομηνία, θα εφαρμοστούν νέα όρια ταχύτητας ανάλογα με τον τύπο της οδού, εφόσον δεν ορίζεται διαφορετικά με σήμανση.