Λάνθιμος: Κλωνοποιημένη Γιόχανσον για Prada, γύψινα λιοντάρια για Vuitton
Ο Γιώργος Λάνθιμος ισορροπεί ανάμεσα σε ένα παλάτσο στο Μιλάνο και ένα ελληνικό εργαστήρι γύψινων, δημιουργώντας δύο κόσμους που φαινομενικά δεν έχουν καμία σχέση μεταξύ τους, αλλά ταυτόχρονα επικοινωνούν.
Στη νέα καμπάνια της Prada για την τσάντα Galleria, την οποία παρουσίασε το WWD, ο Λάνθιμος σκηνοθετεί τη Σκάρλετ Γιόχανσον, η οποία επιστρέφει για τρίτη χρονιά ως το πρόσωπο της Galleria, ενσαρκώνοντας ηρωίδες του Χίτσκοκ. O Λάνθιμος δεν αρκείται σε μία Σκάρλετ, αλλά δημιουργεί και τον κλώνο της. Στο βίντεο, η Σκάρλετ συνομιλεί με την Galleria, απευθυνόμενη σε αυτήν ανάλογα με τις ανάγκες της κάθε εποχής.
Το Μιλάνο δεν χρησιμοποιείται απλώς ως το σκηνικό για την ιστορία, αλλά δημιουργεί μια αίσθηση παύσης, ένα δωμάτιο όπου το φως κινείται αργά και το δέρμα της Galleria μοιάζει να κρύβει μυστικά. Η Prada το χαρακτηρίζει «κινηματογραφικό ταίριασμα». Ο Λάνθιμος, χωρίς να χρειάζεται να το δηλώσει, δημιουργεί μια ιστορία πιο αινιγματική από οποιοδήποτε διαφημιστικό σενάριο.
Λίγες εβδομάδες νωρίτερα, ο ίδιος φωτογράφιζε για το AnOther Magazine τη συλλογή του Νικολά Γκεσκιέρ για τη Louis Vuitton, σε έναν χώρο που θυμίζει Ελλάδα. Όχι παλάτι, αλλά ένα κατάστημα γεμάτο γύψινα εκμαγεία, λιοντάρια και κολόνες – φτηνά αντίγραφα του κλασικού μεγαλείου που συναντάμε στις παρυφές των πόλεων.
Οι ασπρόμαυρες φωτογραφίες είναι αυστηρές: Η Sora Choi φοράει ένα παλτό και η σκιά της είναι γυμνή πάνω σε ένα δάπεδο από πατημένο χώμα, με το φως να διαπερνά τη σκόνη σαν μαχαίρι. Ένας κόσμος που μυρίζει υγρό γύψο και παλιό ραδιόφωνο.
Ανάμεσα σε αυτές τις δύο δουλειές απλώνεται όλο το φάσμα του Λάνθιμου. Στην Prada, η πολυτέλεια είναι χρυσή και υπνωτική, ένα φιλμ που αναπνέει σαν βελούδινη αυγή. Στη Louis Vuitton, το βλέμμα είναι ωμό, σχεδόν αδιάφορο για τη μόδα που υποτίθεται ότι προωθεί. Η Galleria υπόσχεται διαχρονική κομψότητα, ενώ τα εκμαγεία στην Ελλάδα σχολιάζουν την αντιγραφή και την ομορφιά που εμπορεύεται την ίδια της τη μνήμη.
Αυτή η ικανότητα εναλλαγής δεν είναι τυχαία. Ο Λάνθιμος είχε δείξει την τάση του να κινείται ανάμεσα στο πραγματικό και το σκηνοθετημένο με το βιβλίο Oviparity της Gucci –μοντέλα σαν μαρμάρινα αγάλματα σε ρωμαϊκή βίλα– και με την καμπάνια Of Course a Horse, όπου τα άλογα εισέρχονταν στο κάδρο σαν αθώοι πρωταγωνιστές.
Η μόδα, για τον ίδιο, δεν είναι διαφήμιση, αλλά μια ακόμα γλώσσα για να μιλήσει για το ανοίκειο.
Την άνοιξη του 2026, η Αθήνα θα έχει την ευκαιρία να δει αυτή τη γλώσσα να ξεδιπλώνεται χωρίς φίλτρα. Η Στέγη του Ιδρύματος Ωνάση παρουσιάζει από τις 7 Μαρτίου έως τις 17 Μαΐου την πρώτη μεγάλη ελληνική έκθεση φωτογραφίας του: «Yorgos Lanthimos: Photographs». Ο ίδιος επέλεξε το -1 της Στέγης για την έκθεση, αντί του Onassis Ready, όπου θα παρουσιαστούν οι εκθέσεις του Jurgen Teller και της Tilda Swinton.
Η έκθεση περιλαμβάνει τέσσερις ενότητες: στιγμές από τα γυρίσματα των Poor Things, Kinds of Kindness, του ανέκδοτου Bugonia, καθώς και μια σειρά από μοναχικούς περιπάτους στις παρυφές της πόλης και σε νησιά του Αιγαίου. Εκεί, το βλέμμα του είναι πιο ήσυχο, σχεδόν στοχαστικό, ένα φωτεινό αρχείο του ασήμαντου που γίνεται ουσιώδες.
Ο Λάνθιμος έχει «ανυποχώρητο μάτι». Παρατηρεί, συλλέγει, περιμένει. Στην Prada, αναδεικνύει τη σχεδόν θρησκευτική ακινησία μιας τσάντας. Στη Louis Vuitton, αφήνει τα γύψινα λιοντάρια να τον κοιτάξουν στα μάτια, φαντάσματα μιας κληρονομιάς που αντιγράφεται συνεχώς. Και στις δύο περιπτώσεις, το τοπίο είναι προσωρινό, ελαφρώς εξωπραγματικό, μια στιγμή πριν χαθεί.