Έντονη είναι η αντίδραση από την περασμένη Τετάρτη στο θέμα της ηλεκτρικής διασύνδεσης Κύπρου-Ελλάδας, με αιχμή τις δηλώσεις του Κύπριου υπουργού Οικονομικών Μάκη Κεραυνού και τις αποκαλύψεις του Προέδρου Νίκου Χριστοδουλίδη για έρευνα της Ευρωπαϊκής Εισαγγελίας (EPPO) σχετικά με πιθανά ποινικά αδικήματα στα έργα GSI και του τερματικού σταθμού υγροποιημένου αερίου στο Βασιλικό.

Εκτός από τις «αυστηρές» παρατηρήσεις της ελληνικής κυβέρνησης προς τη Λευκωσία, με τους Χατζηδάκη, Παπασταύρου και Μαρινάκη να τονίζουν ότι δεν μπορούν οι Έλληνες φορολογούμενοι να επωμιστούν όλο το κόστος, και η Κομισιόν πήρε θέση κατά της αμφιθυμίας της Κύπρου. Η εκπρόσωπος της Επιτροπής για θέματα Ενέργειας, Άννα Κάισα Ιτκονεν, υπερασπίστηκε τις μελέτες της Ε.Ε. για την οικονομική βιωσιμότητα του έργου, διαψεύδοντας εμμέσως τον Μάκη Κεραυνό. Μάλιστα, σύμφωνα με πληροφορίες, η κυπριακή πλευρά δεν έχει ενημερώσει τις Βρυξέλλες για τις μελέτες που επικαλείται ο υπουργός Οικονομικών.

Η Ιτκονεν δήλωσε χαρακτηριστικά: «Η Διασύνδεση της Μεγάλης Θάλασσας (Great Sea Interconnector - GSI) παραμένει ύψιστης πολιτικής και στρατηγικής σημασίας για την Ευρωπαϊκή Επιτροπή. Κάνουμε ό,τι περνάει από το χέρι μας για να διασφαλίσουμε την υλοποίησή του. Το έργο είναι απολύτως καθοριστικό για τον τερματισμό της ενεργειακής απομόνωσης της Κύπρου». Τόνισε επίσης ότι το έργο θα αυξήσει τις ανανεώσιμες πηγές ενέργειας, οδηγώντας σε χαμηλότερες τιμές για επιχειρήσεις και καταναλωτές.

Η εκπρόσωπος της Επιτροπής υπενθύμισε ότι το έργο έχει λάβει χρηματοδότηση από διάφορους μηχανισμούς της Ε.Ε., τονίζοντας πως για κάθε μηχανισμό απαιτούνται μελέτες σκοπιμότητας και δεσμεύσεις από τα εμπλεκόμενα μέρη. Επανέλαβε ότι η Επιτροπή έχει κάνει διεξοδικό έλεγχο για τη βιωσιμότητα του έργου πριν από οποιαδήποτε δέσμευση χρηματοδότησης.

Επιπλέον, η Ευρωπαϊκή Εισαγγελία (EPPO) επιβεβαίωσε τις αποκαλύψεις του Προέδρου της Κυπριακής Δημοκρατίας σχετικά με τις έρευνες για το έργο διασύνδεσης. Διπλωματικές πηγές αναφέρουν ότι η EPPO ερευνά και το έργο για το υγροποιημένο φυσικό αέριο στο Βασιλικό, όπου η Ε.Ε. φέρεται να ζητά επιστροφή χρημάτων.

Η Επιτροπή απέφυγε να σχολιάσει τις πιθανές καθυστερήσεις λόγω των ερευνών της EPPO, τονίζοντας την ανάγκη υλοποίησης του έργου το συντομότερο δυνατό. «Οποιαδήποτε καθυστέρηση είναι εις βάρος των ενδιαφερόμενων μερών και ιδιαίτερα της Κύπρου, του κύριου δικαιούχου αυτού του έργου», ανέφερε η Ιτκονεν.

Η αναφορά στην «απουσία προθεσμίας» αφήνει περιθώρια στους υπόλοιπους παίκτες (ελληνική κυβέρνηση, ΑΔΜΗΕ, Nexans, ΗΠΑ, Ισραήλ) να ασκήσουν επιρροή στην κυβέρνηση της Λευκωσίας.

Οι έρευνες της Ευρωπαϊκής Εισαγγελίας εστιάζουν στις συνθήκες υπό τις οποίες ένα ιδιωτικό επενδυτικό σχέδιο της EuroAsia Interconnector, του Νάσου Κτωρίδη, εγκρίθηκε από την κυπριακή κυβέρνηση, πωλήθηκε στον ΑΔΜΗΕ και εντάχθηκε στα ευρωπαϊκά έργα Κοινού Ενδιαφέροντος, εξασφαλίζοντας χρηματοδότηση 800 εκατ. ευρώ. Ελεγχόμενοι είναι όχι μόνο ιδιώτες και κυβερνητικά στελέχη της Κύπρου, αλλά και ο ΑΔΜΗΕ και η Κομισιόν.

Εν τω μεταξύ, στην Κοπεγχάγη αναμενόταν συνάντηση μεταξύ του Έλληνα υφυπουργού Νίκου Τσάφου και του Κύπριου ομολόγου του Γ. Παπαναστασίου.