Παρά τις γενναίες εκπτώσεις που αγγίζουν το 80% στην τιμή εξαγοράς και την δυνατότητα εξόφλησης σε έως και 60 άτοκες μηνιαίες δόσεις, οι ιδιώτες που κατέχουν καταπατημένα ακίνητα του Δημοσίου εμφανίζουν αδικαιολόγητη αδιαφορία για τη ρύθμιση.

Από τα τέλη Σεπτεμβρίου του 2024, όταν και τέθηκε σε λειτουργία η ηλεκτρονική πλατφόρμα για την εξαγορά τους, έχουν υποβληθεί μόλις 5.260 αιτήσεις, ενώ τα ακίνητα που θεωρούνται καταπατημένα εκτιμώνται σε περίπου 90.000. Το ποσοστό συμμετοχής δεν ξεπερνά έτσι το 6%, δημιουργώντας εύλογα ερωτήματα.

Η χαμηλή προσέλευση ανάγκασε το υπουργείο Οικονομικών σε μια κίνηση απελπισίας, παρατείνοντας κατά έναν χρόνο τη σχετική προθεσμία. Πλέον, οι αιτήσεις μέσω gov.gr θα υποβάλλονται έως τις 11 Σεπτεμβρίου 2026, αντί για τις αρχικές ημερομηνίες που έληγαν το φθινόπωρο του 2025, ανάλογα με την περιοχή.

Οι ενδιαφερόμενοι μπορούν να εισέλθουν στην πλατφόρμα (https://aeda.apps.gov.gr) χρησιμοποιώντας τους κωδικούς Taxis και, με την υποβολή της αίτησης, πληρώνουν ένα παράβολο ύψους 300 ευρώ, το οποίο συμψηφίζεται με το τίμημα εξαγοράς ή επιστρέφεται σε περίπτωση απόρριψης της αίτησης.

Επιπλέον, με την αίτηση πρέπει να υποβληθούν μια σειρά δικαιολογητικών, όπως τοπογραφικό διάγραμμα του υπό εξαγορά δημοσίου ακινήτου με συνημμένη δήλωση μηχανικού, φύλλο προσδιορισμού της αντικειμενικής αξίας οικοπέδου ή γηπέδου, βεβαίωση όρων δόμησης από την αρμόδια υπηρεσία δόμησης, οικοδομική άδεια (εφόσον υπάρχει), τίτλοι από τους οποίους προκύπτει η κατοχή, συνοδευτικό σημείωμα που αποτυπώνει την κατοχή, υπεύθυνη δήλωση για την έκταση των υπό εξαγορά δημοσίων ακινήτων, έγγραφο για τη χρήση του δημοσίου ακινήτου και αντίγραφο των εντύπων Ε1 και Ε9.

Βασική προϋπόθεση για το δικαίωμα εξαγοράς είναι η αδιάλειπτη κατοχή του ακινήτου για τουλάχιστον 30 χρόνια με τίτλο ή 40 χρόνια χωρίς τίτλο, υπό την προϋπόθεση ότι ο αιτών χρησιμοποιεί το ακίνητο ως κύρια κατοικία ή βοηθητικό χώρο αυτής, ή για την άσκηση τουριστικής, βιοτεχνικής, βιομηχανικής, εμπορικής ή αγροτικής δραστηριότητας, και το ακίνητο να δηλώνεται στο έντυπο «Ε9» για τα τελευταία 5 χρόνια πριν από την αίτηση.

Εφόσον η αίτηση εγκριθεί από την αρμόδια επιτροπή, εντός 5 ημερών εκδίδεται πιστοποιητικό αποδοχής, το οποίο κοινοποιείται στον αιτούντα και περιλαμβάνει την περιγραφή του εξαγοραζόμενου ακινήτου (εμβαδόν και όρια), τα στοιχεία του αιτούντος, το τίμημα εξαγοράς και το ποσό της εφάπαξ και τμηματικής καταβολής.

Το τίμημα για την εξαγορά ορίζεται στο 100% της αντικειμενικής αξίας του οικοπέδου ή του γηπέδου. Επί του τιμήματος αυτού προβλέπονται οι εξής εκπτώσεις:

- 50% αν ο ιδιώτης έχει αναγνωριστεί πρωτόδικα ως κύριος του ακινήτου ή αν ο ιδιώτης έχει αναγραφεί ως κύριος στις πρώτες κτηματολογικές εγγραφές και έχει ασκηθεί αγωγή από το Δημόσιο ή δεν έχει παρέλθει η προθεσμία άσκησης αγωγής.

- 70% αν έχει ασκήσει ένδικο μέσο κατά δικαστικής απόφασης για την αναγνώριση της κυριότητας του ακινήτου έως την 31-12-2022.

- 80% για ακίνητο που καλύπτει τις στεγαστικές ανάγκες του αιτούντος (ή του αρχικού δικαιοπαρόχου) ως αποτέλεσμα μαζικής εγκατάστασης πληθυσμιακών ομάδων πριν από το 1964.

Το τίμημα εξοφλείται είτε εφάπαξ με έκπτωση 10%, είτε τμηματικά σε έως 60 άτοκες μηνιαίες δόσεις, με ελάχιστο ποσό τα 100 ευρώ.