Η μείωση των φόρων στην εργασία αποτελεί μια από τις πιο σημαντικές παρεμβάσεις οικονομικής πολιτικής. Επηρεάζει άμεσα το διαθέσιμο εισόδημα των εργαζομένων, αλλά και το κόστος εργασίας για τις επιχειρήσεις.

Για χρόνια, η Ελλάδα φαινόταν να «τιμωρεί» όσους εργάζονται, όπως και τις επιχειρήσεις που χρειάζονταν προσωπικό. Η συνολική «φορολογική σφήνα» στην Ελλάδα φτάνει το 37,6%, σύμφωνα με στοιχεία του ΟΟΣΑ. Αυτό την τοποθετεί πάνω από χώρες όπως η Ιρλανδία και η Κύπρος (κάτω από 30%) και πάνω από τον μέσο όρο της Ευρωζώνης. Η διαφορά αυτή μεταφράζεται σε μικρότερη ανταγωνιστικότητα, περιορισμένες καθαρές αποδοχές και διόγκωση της παραοικονομίας, η οποία υπολογίζεται γύρω στο 21% του ΑΕΠ.

Αλλες χώρες της περιφέρειας έχουν επιχειρήσει παρόμοια βήματα. Η Πορτογαλία, μετά την κρίση χρέους, μείωσε σταδιακά τις εισφορές και πέτυχε βελτίωση της απασχόλησης κατά δύο ποσοστιαίες μονάδες. Η Ιρλανδία διατήρησε σταθερά χαμηλή τη φορολογία στην εργασία, προσελκύοντας επενδύσεις και ανθρώπινο κεφάλαιο.

Η Ελλάδα επιχειρεί τώρα κάτι αντίστοιχο, συνεχίζοντας τη μείωση των ασφαλιστικών εισφορών που ξεκίνησε το 2019. Για μια χώρα που έχει συνδεθεί με υψηλές εισφορές, υπέρογκους φόρους και στρεβλά κίνητρα για νόμιμη απασχόληση, η κίνηση αυτή έχει συμβολική αξία. Θα μπορούσε να σηματοδοτήσει αλλαγή στρατηγικής για το πώς η Ελλάδα τοποθετείται στην ευρωπαϊκή αγορά εργασίας. Αν οι ελαφρύνσεις οδηγήσουν σε περισσότερη νόμιμη απασχόληση, υψηλότερη παραγωγικότητα και μεγαλύτερη εμπιστοσύνη στην οικονομία, τότε το βραχυπρόθεσμο δημοσιονομικό κόστος θα αποδειχθεί μια επένδυση άμεσης απόδοσης.

Επιπλέον, η νέα κλίμακα φορολογίας εισοδήματος κινητροδοτεί με υγιή τρόπο τη νόμιμη απασχόληση, φέρνοντας στο φως αδήλωτη εργασία και ενισχύοντας την προσπάθεια μείωσης της φοροδιαφυγής.

Συνολικά, το πακέτο Πιερρακάκη κινείται στη λογική της ενίσχυσης της φορολογικής συμμόρφωσης. Ο νέος μειωμένος συντελεστής για τα ενοίκια, ο ΦΠΑ στα νησιά και ο μειωμένος ή μηδενικός φόρος στους νέους εργαζομένους δημιουργούν προϋποθέσεις περαιτέρω «ασπρίσματος της οικονομίας». Ολα μαζί τα μέτρα ενισχύουν την «πηγή» της κυβέρνησης: οι μειωμένοι φόροι αυγατίζουν τα δημόσια έσοδα και χτίζουν το επόμενο πακέτο ελάφρυνσης.