Με την αγορά νέων και μεταχειρισμένων μαχητικών αεροσκαφών Eurofighter, η Τουρκία προσπαθεί να «συμμαζέψει» τον αεροπορικό της στόλο και να μειώσει την διαφορά με την Ελλάδα, η οποία διαθέτει σημαντική τεχνολογική υπεροχή. Κυρίως, όμως, φαίνεται πως επιδιώκει να καλύψει το τεράστιο κενό στις επιχειρησιακές δυνατότητες της πολεμικής της αεροπορίας, που προκλήθηκε από τις αμερικανικές κυρώσεις, τη γήρανση και την έλλειψη υποστήριξης του στόλου των F-16, καθώς και την επικείμενη απόσυρση των F-4 Phantom.

Μία κρίσιμη λεπτομέρεια, που θα καθορίσει το μέγεθος της ενίσχυσης της τουρκικής αεροπορίας, είναι η έκδοση των Eurofighter που θα αποκτήσει η Τουρκία. H «Κ» επιχειρεί να αποσαφηνίσει τον «μύθο» γύρω από το ευρωπαϊκό μαχητικό, παρουσιάζοντας τις δυνατότητες των υποεκδόσεων Tranche 3A, Tranche 4 και Tranche 5, που φημολογείται ότι βρίσκονται στο «στόχαστρο» της Aγκυρας.

Δημοσιεύματα στον τουρκικό Τύπο αναφέρουν πως η Άγκυρα εξετάζει την απόκτηση 12 έως 24 μεταχειρισμένων Eurofighter από το Κατάρ ή το Ομάν. Οι δύο αραβικές χώρες φαίνονται θετικές στο ενδεχόμενο δανεισμού ή πώλησης των μαχητικών τους στην Τουρκία, αν και τα παρέλαβαν μόλις πριν από τρία χρόνια.

Ο λόγος που το Κατάρ και το Ομάν επιθυμούν να «ξεφορτωθούν» τα αεροσκάφη, είναι πιθανότατα η έκδοση Tranche 3A των Eurofighter, η οποία θεωρείται παρωχημένη σε σύγκριση με τους άλλους τύπους μαχητικών που διαθέτουν, αλλά και το υψηλό κόστος υποστήριξης και χρήσης.

Η βασική διαφορά της Tranche 3A (εισήχθη σε υπηρεσία το 2009) σε σχέση με τις παλαιότερες εκδόσεις, είναι η εισαγωγή του ραντάρ ενεργητικής ηλεκτρονικής σάρωσης (AESA) Captor-E. Με αυτό, το αεροσκάφος μπορεί να παρακολουθεί δεκάδες στόχους ταυτόχρονα, επιτυγχάνοντας μεγαλύτερο πεδίο ορατότητας κατά σχεδόν 50% σε σχέση με τα συμβατικά ραντάρ που διαθέτουν τα τουρκικά F-16. Η έκδοση περιλαμβάνει επίσης σύστημα στόχευσης επί κάσκας (HMSS), σύστημα ζεύξης δεδομένων Link-16 για την επικοινωνία με άλλες φίλιες πλατφόρμες και σύμμορφες δεξαμενές καυσίμου, ώστε να μεταφέρει περισσότερο καύσιμο χωρίς να δεσμεύονται σταθμοί ανάρτησης οπλισμού στις πτέρυγες και την άτρακτο του αεροσκάφους.

Ωστόσο, υπάρχουν πληροφορίες ότι η Τουρκία ενδέχεται να προχωρήσει σε συμπληρωματική παραγγελία 20+20 νέων Eurofighter Typhoon. Δεν έχουν διευκρινιστεί σημαντικές λεπτομέρειες, όπως η έκδοση και, επακόλουθα, οι χρόνοι παράδοσης. Σε αυτή τη φάση, το μοντέλο παραγωγής είναι της έκδοσης Tranche 4, ενώ η Γερμανία έχει ήδη παραγγείλει 20 μαχητικά της πιο σύγχρονης εκδοχής Tranche 5, τα οποία σχεδιάζει να παραλάβει μεταξύ 2031 και 2034 έναντι 3,75 δισεκατομμυρίων ευρώ. Δεδομένης της δυνατότητας κατασκευής έως 14 αεροσκαφών ανά έτος, αν η Άγκυρα επιλέξει την πλέον σύγχρονη εκδοχή, ίσως χρειαστεί να περιμένει μέχρι τα μέσα της επόμενης δεκαετίας για να παραλάβει νέα μαχητικά.

Εναλλακτικά, θα μπορούσε να επιλέξει την Tranche 4, ελπίζοντας σε συντομότερους χρόνους παράδοσης από μαχητικά που έχουν ήδη παραγγελθεί από άλλους πελάτες. Η συγκεκριμένη έκδοση, που αναμένεται να παραμείνει σε υπηρεσία μέχρι το 2060, διαθέτει νεότερη έκδοση του ραντάρ Captor-E, αναβαθμισμένα ηλεκτρονικά και αισθητήρες, βελτιωμένο σύστημα αυτοπροστασίας και πλήρη σουίτα ηλεκτρονικού πολέμου.

Η Tranche 5 θα διαθέτει εξελιγμένο ραντάρ, το Captor-E/ECRS Mk1, με αναβαθμισμένες δυνατότητες ηλεκτρονικού πολέμου, νέα ηλεκτρονικά, ισχυρότερο υπολογιστή μάχης, ανασχεδιασμένο πιλοτήριο και ταχύτερο επεξεργαστή για τη σύντηξη των δεδομένων που συλλέγουν οι αισθητήρες του. Τα νέα μαχητικά θα είναι εφοδιασμένα με το σουηδικό σύστημα αυτοπροστασίας AREXIS και πιθανότατα θα μπορούν να φέρουν στρατηγικά όπλα, όπως τα βλήματα Taurus και οι πύραυλοι αντι-ραντάρ AARGM.

Η Άγκυρα φαίνεται να ελπίζει ότι θα ενσωματώσει τα όπλα που κατασκευάζει η αμυντική της βιομηχανία, κάτι που με τα F-16 (εκτός από τα παλαιότερα Block-30) είναι αδύνατο, καθώς οι Αμερικανοί δεν δίνουν πρόσβαση στον πηγαίο κώδικα του μαχητικού. Είναι δεδομένο, πάντως, πως οι Τούρκοι επιτελείς αισθάνονται την πίεση του χρόνου, καθώς ο στόλος των F-16 αντιμετωπίζει σημαντικά προβλήματα διαθεσιμότητας. Επιπλέον, η συμφωνία με τις ΗΠΑ για νέα μαχητικά και κιτ αναβάθμισης δεν φαίνεται να προχωράει, ενώ σε λίγους μήνες αναμένεται να ξεκινήσει η απόσυρση των τουρκικών F-4 Phantom.

Οι συνθήκες αυτές δεν αφήνουν πολλά περιθώρια επιλογών στην Άγκυρα, με το Eurofighter να αποτελεί ενδεχομένως λύση «ανάγκης». Πρόκειται, εξάλλου, για ένα μαχητικό με υψηλό κόστος πρόσκτησης και υποστήριξης. Σύμφωνα με πληροφορίες, το κόστος ανά μονάδα της έκδοσης Tranche 5 (για τη Γερμανία) ανέρχεται σε 218 εκατομμύρια, συμπεριλαμβανομένης της υποστήριξης, ενώ το Κατάρ το 2024 ανακοίνωσε την πρόθεσή του για αγορά 12 Eurofighter έναντι 2,8 δισ. ευρώ, δηλαδή πάνω από 300 εκατομμύρια ανά μονάδα. Επιπλέον, το κόστος ανά ώρα πτήσης (ΚΩΠ) του Eurofighter υπολογίζεται ότι κυμαίνεται σε 60.000 ευρώ, όταν το αντίστοιχο ΚΩΠ ενός F-16 Viper δεν ξεπερνά τις 27.000 ευρώ.