Η ανθεκτικότητα της αμερικανικής οικονομίας και τα ευνοϊκά οικονομικά δεδομένα, σε συνδυασμό με την αύξηση των εσόδων από δασμούς και τις πολιτικές συνθήκες, υποδεικνύουν πιθανή περαιτέρω κλιμάκωση των εμπορικών εντάσεων των ΗΠΑ. Αυτό θα μπορούσε να μειώσει την παγκόσμια παραγωγή κατά 0,7 ποσοστιαίες μονάδες, σύμφωνα με τον Dennis Shen του οίκου Scope.

Ο Shen αναλύει πέντε βασικούς λόγους που αυξάνουν τις πιθανότητες επιβεβαίωσης αυτού του σεναρίου. Πρώτον, το γεγονός ότι οι αμερικανικές μετοχές βρίσκονται κοντά σε ιστορικά υψηλά δίνει στον Πρόεδρο Τραμπ περιθώριο να αναλάβει ρίσκο, παρά τον κίνδυνο να χάσει μέρος της δημοτικότητάς του. Ένα σημαντικό εμπόδιο για την προεδρία του είναι η πίεση που ασκούν οι πολιτικές του στις κεφαλαιαγορές.

Ενώ οι αγορές είχαν αρχικά επηρεαστεί αρνητικά από τις εμπορικές εντάσεις, φαίνεται να έχουν πλέον εξοικειωθεί με την κλιμάκωση και την αποκλιμάκωση, εμφανίζοντας μεγαλύτερη αισιοδοξία για τις οικονομικές συνέπειες της εμπορικής πολιτικής του Τραμπ. Η χαλάρωση αυτή αυξάνει τον κίνδυνο περαιτέρω κλιμάκωσης. Η μεταβλητότητα βρίσκεται κοντά στα χαμηλότερα επίπεδα των τελευταίων ετών, υποδηλώνοντας ότι οι αγορές θεωρούν τους πρόσφατους δασμούς της τάξης του 15%-20% ως τη νέα κανονικότητα, και όχι ως τιμωρητικά μέτρα.

Το ΑΕΠ των ΗΠΑ ανακάμπτει κατά 0,7% σε σχέση με το προηγούμενο τρίμηνο και το μοντέλο GDPNow, θεωρείται αξιόπιστο, υποδεικνύει θετική ανάπτυξη για το τρίτο τρίμηνο. Η Scope, παρότι μείωσε την πρόβλεψη για την ανάπτυξη των ΗΠΑ το 2025 στο 1,8%, την διατηρεί υψηλότερη από την ανάπτυξη των περισσότερων ανεπτυγμένων οικονομιών. Η πρόβλεψη για την ανάπτυξη των ΗΠΑ το 2026 αυξήθηκε στο 2,1%.

Οι δασμοί, αν και πολύ υψηλότεροι από ό,τι σε προηγούμενες δεκαετίες, δεν είναι αρκετά υψηλοί ώστε να επιβάλουν αποτελεσματικό εμπάργκο στις εισαγωγές ή να προκαλέσουν σοβαρές οικονομικές απώλειες. Επιπλέον, οι αυξήσεις τιμών λόγω των εμπορικών εμποδίων έχουν καθυστερήσει περισσότερο από το αναμενόμενο να ενισχύσουν σημαντικά τον πληθωρισμό.

Σημαντικό είναι επίσης ότι τα έσοδα από τους δασμούς ανήλθαν σε ρεκόρ 66 δισεκατομμυρίων δολαρίων το δεύτερο τρίμηνο του 2025, σύμφωνα με στοιχεία του Υπουργείου Οικονομικών των ΗΠΑ, ενώ τον Ιούλιο εισπράχθηκαν επιπλέον 28 δισεκατομμύρια δολάρια, σε σύγκριση με τον μηνιαίο μέσο όρο των περίπου 7 δισεκατομμυρίων δολαρίων το 2024. Τα έσοδα αυτά συμβάλλουν στη μείωση του αυξανόμενου δημοσιονομικού ελλείμματος των ΗΠΑ, το οποίο εκτιμάται στο υψηλό ποσοστό του 5,4% του ΑΕΠ φέτος.

Παρά τις απειλές για αντίποινα, μόνο η Κίνα και ο Καναδάς έχουν αντιδράσει σημαντικά στους αμερικανικούς δασμούς. Άλλες κυβερνήσεις, όπως του Ηνωμένου Βασιλείου και της ΕΕ, εμφανίζονται διστακτικές να βλάψουν τους πολυμερείς εμπορικούς κανόνες και τις παγκόσμιες εφοδιαστικές αλυσίδες, ανησυχώντας παράλληλα για τη χαμηλότερη ανάπτυξη και τις υψηλότερες τιμές σε περίπτωση κλιμάκωσης.

Οι εμπορικοί εταίροι έχουν αντιδράσει υποσχόμενοι περισσότερα από 1 τρισεκατομμύριο δολάρια σε επενδύσεις στις ΗΠΑ για να κατευνάσουν τον Τραμπ και να αποτρέψουν την κλιμάκωση, μειώνοντας παράλληλα τους δασμούς στις αμερικανικές εισαγωγές και διευκολύνοντας την πρόσβαση στην αγορά για τα αμερικανικά αγαθά. Η εξάρτηση από τις εγγυήσεις ασφαλείας των ΗΠΑ έχει αναγκάσει πολλές χώρες, ακόμη και στην ΕΕ, να υποχωρήσουν σε κάποιους τομείς.

Η προτίμηση του Τραμπ για διμερείς διαπραγματεύσεις, αντί για πολυμερείς, έχει περιορίσει τα αντίποινα και έχει ενθαρρύνει τον ανταγωνισμό για προνομιακούς εμπορικούς όρους με τις ΗΠΑ. Όσο οι αντιδράσεις των εμπορικών εταίρων παραμένουν διμερείς, τόσο ο εμπορικός πόλεμος ευνοεί τις ΗΠΑ.

Οι ανησυχίες του Ρεπουμπλικανικού Κόμματος για μεγάλες απώλειες στις ενδιάμεσες εκλογές του 2026 έχουν μειωθεί, καθώς η αποδοχή του Τραμπ παραμένει γύρω στο 90% μεταξύ των ψηφοφόρων του κόμματός του. Οι μέσοι δασμοί στις ΗΠΑ έχουν αυξηθεί δραματικά στο 18,6%, από 2,5% στα τέλη του 2024 και 1,5% το 2016. Παραμένουν στα υψηλότερα επίπεδα των τελευταίων δεκαετιών, συμπεριλαμβανομένων των 15% για τις ανεπτυγμένες οικονομίες και 21,4% για τις αναδυόμενες οικονομίες.

Σύμφωνα με τους υπολογισμούς της Scope, αυτή η κατάσταση θα έχει συνέπειες για την παγκόσμια οικονομία, με εκτιμώμενη μείωση της παγκόσμιας παραγωγής κατά 0,7 ποσοστιαίες μονάδες. Οι επιπτώσεις για την οικονομία των ΗΠΑ θα είναι ελαφρώς μεγαλύτερες, με 0,9 ποσοστιαίες μονάδες, ενώ για την οικονομία της ΕΕ θα είναι 0,4 ποσοστιαίες μονάδες. Η Scope προβλέπει ότι η παγκόσμια ανάπτυξη το 2025 θα μειωθεί κατά 0,4 ποσοστιαίες μονάδες στο 3,0%.