Εμπορικός «πάγος» ΗΠΑ – Κίνας; Επιστροφή στο σημείο μηδέν με Τραμπ;
Η κυβέρνηση Τραμπ εκφράζει θετικά σχόλια για την πιθανότητα μιας νέας εμπορικής συμφωνίας με την Κίνα. Στόχος είναι η επαναφορά των διμερών σχέσεων στο σημείο εκκίνησης, πριν από την επιβολή δασμών από τον πρόεδρο των ΗΠΑ.
Σύμφωνα με αξιωματούχους, η συμφωνία θα περιλαμβάνει την επανέναρξη των αγορών αμερικανικής σόγιας από την Κίνα, την αναστολή για έναν χρόνο του νέου καθεστώτος αδειοδότησης σπάνιων γαιών από το Πεκίνο, καθώς και το πάγωμα ή την κατάργηση ορισμένων αμερικανικών δασμών.
Οι τελικές αποφάσεις αναμένονται κατά τη συνάντηση του προέδρου Τραμπ με τον Κινέζο πρόεδρο Σι Τζινπίνγκ στη Νότια Κορέα την Πέμπτη. Τα προτεινόμενα μέτρα υποδεικνύουν μια προσπάθεια επιστροφής στην κατάσταση που επικρατούσε πριν από την πρόσφατη εμπορική σύγκρουση.
Ο υπουργός Οικονομικών των ΗΠΑ, Σκοτ Μπέσεντ, δήλωσε στο ABC News ότι οι διαπραγματευτές κατέληξαν σε ένα «ουσιαστικό πλαίσιο» στη Μαλαισία, το οποίο θα συζητηθεί στη συνάντηση κορυφής. Επιβεβαίωσε επίσης ότι η προγραμματισμένη αύξηση των αμερικανικών δασμών κατά 100% σε κινεζικές εξαγωγές, που ήταν να εφαρμοστεί την 1η Νοεμβρίου, έχει προς το παρόν αποτραπεί.
Ο Μπέσεντ ανέφερε ότι η Κίνα συμφώνησε να αναβάλει για έναν χρόνο το νέο σύστημα αδειοδότησης για τις σπάνιες γαίες και να βοηθήσει τις ΗΠΑ στην καταπολέμηση της παράνομης διακίνησης χημικών για την παρασκευή φαιντανύλης. Επιπλέον, δεσμεύθηκε για «σημαντικές αγορές γεωργικών προϊόντων» από Αμερικανούς παραγωγούς.
Η υπουργός Γεωργίας των ΗΠΑ, Μπρουκ Ρόλινς, χαρακτήρισε μέσω κοινωνικών δικτύων τη συμφωνία για τη σόγια ως «μεγάλη είδηση» που «επαναφέρει την ισορροπία στην αγορά» και εξασφαλίζει «ευημερία για χρόνια στους Αμερικανούς παραγωγούς».
Ωστόσο, επικριτές υποστηρίζουν ότι η κυβέρνηση Τραμπ προσπαθεί να παρουσιάσει ως νίκη τη διευθέτηση μιας κρίσης που η ίδια δημιούργησε. Η Κίνα είχε διακόψει τις αγορές σόγιας από τις ΗΠΑ στις αρχές του 2025, αντιδρώντας στους δασμούς που επέβαλε ο Τραμπ σε κινεζικά προϊόντα τον Απρίλιο. Παρομοίως, η επιτάχυνση της εφαρμογής του καθεστώτος αδειοδότησης σπάνιων γαιών από το Πεκίνο ήταν απάντηση στα αμερικανικά μέτρα και τις απαγορεύσεις εξαγωγής τεχνολογίας σε κινεζικές εταιρείες.
Ο Πολ Τριόλο, σύμβουλος στην DGA–Albright Stonebridge Group, χαρακτήρισε τη στρατηγική Τραμπ ως «κλιμάκωση για αποκλιμάκωση», χαρακτηρίζοντάς την «χαμένη υπόθεση». Σημείωσε ότι πρόκειται για τον πέμπτο γύρο συνομιλιών σχετικά με τους κινεζικούς περιορισμούς στις σπάνιες γαίες, χωρίς σημαντική πρόοδο. «Και οι δύο πλευρές μπορούν να βλάψουν η μία την άλλη», ανέφερε, προσθέτοντας ότι «το μόνο που έχει επιτευχθεί είναι η μείωση των μεριδίων αγοράς για όλες τις εμπλεκόμενες επιχειρήσεις».
Ενδέχεται να υπάρξουν και άλλες συμφωνίες κατά τη συνάντηση Τραμπ – Σι, καθώς Κινέζοι αξιωματούχοι έχουν αφήσει να εννοηθεί ότι θα μπορούσαν να προβούν σε περαιτέρω αγορές αμερικανικών προϊόντων ή και επενδύσεις στις ΗΠΑ. Ο Μπέσεντ, σε συνέντευξή του στο NBC, ανέφερε ότι θα συζητηθούν επίσης το «ισορροπημένο εμπόριο» και το «παγκόσμιο ειρηνευτικό σχέδιο του προέδρου Τραμπ».
Ωστόσο, οι συνομιλίες είναι λιγότερο εντατικές σε σχέση με την πρώτη θητεία του Τραμπ, όταν η ομάδα του διαπραγματευόταν επί μήνες μια συμφωνία που κάλυπτε ευρύ φάσμα θεμάτων. Την Παρασκευή, η κυβέρνηση Τραμπ ανακοίνωσε νέα έρευνα για ενδεχόμενη κινεζική αθέτηση των όρων εκείνης της συμφωνίας.
Ο Τζόναθαν Τσζιν, αναλυτής στο Brookings Institution, επισήμανε ότι ο Σι Τζινπίνγκ προσέρχεται στη συνάντηση έχοντας ανακοινώσει το νέο πενταετές πλάνο της Κίνας, το οποίο ενισχύει τη στροφή προς την υψηλή τεχνολογία και τη μεταποίηση, στόχοι που συγκρούονται με τις αμερικανικές ανησυχίες για αθέμιτες εμπορικές πρακτικές.
«Αυτό που με εντυπωσιάζει», είπε ο Τσζιν, «είναι ότι δεν μιλάμε καν για τα μεγάλα, σοβαρά θέματα που βρίσκονταν στον πυρήνα της αρχικής διαμάχης. Συζητάμε μεμονωμένα ζητήματα όπως το TikTok ή τη σόγια, λες και πρόκειται για εταιρικές διαφορές».
Πηγή: New York Times